वेदिका
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
वेदिका, स्त्री, (वेदिरेव । स्वार्थे + कन् ।) मङ्गल- कर्म्मार्थं निर्म्मितवेदिः । तत्पर्य्यायः । वितर्द्दिः २ । इत्यमरः ॥ वितर्द्दी ३ वेदिः ४ वेदी ५ । इति तट्टीका ॥ द्वे आरामाङ्गनादिमध्यस्थवेदि- कायाम् । देवागारादौ काष्ठादिचतुष्किकाया- मित्यन्ये । दारुपरिवृता त्ततुरस्रा विश्रामभू- र्व्वितर्द्दिरित्यपरे । स्तम्भसंलग्नपीठिका वितर्द्दि- रिति केचित् । मङ्गल्याङ्गनमध्यस्थचतुष्किकेति केचित् । मङ्गलस्थानार्थं निर्म्मितवेदिकेति केचित् । अशुभं वितर्द्दयति वितर्द्दिः । तर्द्द हिंसे नाम्नीति इः । वेदिका साहचर्य्यात् स्त्री इदन्त- त्वात् पक्षे ईप् वितर्द्दी च । वितर्द्दिः काष्ठ- लोही स्यादिति रत्ने । वितर्द्दिरपीति मधुः । विदन्ति विद्यते वा अस्यामिति वेदिः पूर्ब्बवदिः स्वार्थेकः । अतएव वेदिर्वेदी च । इति भरतः ॥ (यथा, कुमारे । ३ । ४४ । “स देवदारुद्रुमवेदिकायां शार्द्दूलचर्म्मव्यवधानवत्याम् ॥”)
अमरकोशः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
वेदिका स्त्री।
प्राङ्गणस्थोपवेशस्थानम्
समानार्थक:वितर्दि,वेदिका
2।2।16।1।5
स्त्री द्वार्द्वारं प्रतीहारः स्याद्वितर्दिस्तु वेदिका। तोरणोऽस्त्री बहिर्द्वारम्पुरद्वारं तु गोपुरम्.।
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, अचलनिर्जीवः, स्थानम्, मानवनिर्मितिः
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
वेदिका¦ स्त्री वेदिरिव इवार्थे कन्। मङ्गलकर्मार्थं गृह-द्वारादौ चतुरम्लादिमृत्तिकास्तूपाकारेण निर्मिते भूखण्डेवितर्द्दौ अमरः।
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
वेदिका¦ f. (-का)
1. A quadrangular open shed in the middle of a court- yard, erected for various purposes: see वितर्द्दि।
2. Ground prepared for sacrificial ceremonies, a rude kind of altar. E. कन् added to the last.
Apte
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
वेदिका [vēdikā], 1 A sacrificial altar or ground; इति प्रिये वादिनि वेदिकोदरी Rām. ch.2.57.
A raised seat; an elevated spot of ground (usually for sacred purposes); सप्तपर्णवेदिका Ś.1; सदेवदारुद्रुमवदिकायाम् Ku.3.44.
A seat in genearal.
An altar, a heap, mound; मन्दाकिनी- सैकतवेदिकाभिः Ku.1.29 'by making altars or heaps of sand &c.'.
A quadrangular open shed in the middle of a court-yard; a pavilion, balcony; तप्तकाञ्चन- वेदिकम् (जग्राह); Rām.7.15.37; सुरवेश्मवेदिका Ki.7.12.
An arbour, a bower.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
वेदिका f. See. s.v.
वेदिका f. (See. वेदकand 1. वेदि) id. MBh. Ka1v. etc.
वेदिका f. a sacrificial ground , altar VarBr2S.
वेदिका f. a balcony , pavilion(= वितर्दि) Naish. Va1s. Pan5cat.