सामग्री पर जाएँ

शफः

विकिशब्दकोशः तः


यन्त्रोपारोपितकोशांशः

[सम्पाद्यताम्]

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।


शफः [śaphḥ] फम् [pham], फम् [शप्-अच् पृषो˚ पस्य फः]

A hoof; सुरभे- र्महिषा गावो ये चान्ये द्विशफा नृप Bhāg.6.6.27.

A claw; यज्ञायज्ञियं पुच्छं धिष्ण्यां शफाम् Vāj.12.4.

The root of a tree. -Comp. -ऊरुः f. a woman having thighs resembling the two divisions of a cow's hoof; see P. IV.1.7. The early commentators of Pāṇini of other schools of grammar evidently think that the word is two well-known to require any explanation. Viṭṭhala, Bhaṭṭojī and others think that the word means 'a woman whose thighs press together like hoofs'. But there is not the slightest doubt that the sense of similitude is present here and the word comes within the purview of the previous rule ऊरूत्तरपदादौपम्ये. Or it may mean a woman whose thighs are marked with the sign of hoofs. Sṛiṣṭidhara the commentator of the Bhāṣāvṛitti gives the correct meaning: शफं खुरः । तच्चह्नुयुक्त ऊरूर्यस्याः । शफरः (-री) f.) [शफं राति रा-क Tv.] A kind of small glittering fish; मोघीकर्तुं चटुलशफरोद्वर्तनप्रेक्षितानि Me. 42; मनो$स्य जह्नुः शफरीविवृत्तयः Ki.4.3; Śi.8.24; Ku. 4.39. -Comp. -अधिपः the fish called llīśa.

"https://sa.wiktionary.org/w/index.php?title=शफः&oldid=312184" इत्यस्माद् प्रतिप्राप्तम्