शाकुन
यन्त्रोपारोपितकोशांशः[सम्पाद्यताम्]
कल्पद्रुमः[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
शाकुनः, पुं, (शकुनमधिकृत्य कृतो ग्रन्थः । शकुन + अण् ।) पशुपक्ष्यादिरूपशकुनद्वारा मनुष्य- शुभाशुभनिश्चायकग्रन्थः । तस्येमौ श्लोकौ । “शुभाशुभज्ञानविनिर्णयाय हेतुर्नृणां यः शकुनः स उक्तः । गतिः स्वरालोकनभावचेष्टां संकीर्त्तयामो द्बिपदादिकानाम् ॥ लोकोऽमुना शाकुनसंज्ञकेन ज्ञानेन विज्ञातसमस्तकार्य्यः । नापायकूपे पतति प्रसर्पन् शास्त्रं हि दिव्या दृगतीन्द्रियेषु ॥” इति वसन्तराजशाकुने १ सर्गः ॥ (शकुनस्यायमिति । शकुन + “तस्येदम् ।” ४ । ३ । १२० । इति अण् । पक्षिसम्बन्धी । यथा, मनुः । ३ । २६८ । “द्वौ मासौ मत्स्यमांसेन त्रीन्मासान् हारिणेन तु । औरभ्रेणाथ चतुरः शाकुनेनाथ पञ्च वै ॥”)
वाचस्पत्यम्[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
शाकुन¦ पु॰ शकुनं शुभाशुभसूचकं निमित्तमधिकृत्य कृतोग्रन्थः अण्। शकुनज्ञानसाधने ग्रन्थे (काकचरित)।
“शुभाशुभज्ञानविनिर्णयार्थो हेतुर्नृणां यः शकुनः सउक्तः। गतिस्वरालोकनभावचेष्टां संकीर्त्तयामोद्वि-पदादिकानाम्। लोकोऽमुना शाकुनसंज्ञकेन ज्ञानेनविज्ञातसमस्तकर्म्मा। नापायकूपे पतति प्रसर्पन् शास्त्रंहि दिव्या दृगतीन्द्रियेषु” वसन्ताजिः।
शब्दसागरः[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
शाकुन¦ mfn. (-नः-नी-नं)
1. Of or relating to birds.
2. Ominous, portentous. E. शकुन, अण् aff.
Apte[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
शाकुन [śākuna], (-नी f.) [शकुन-अण्]
Relating to birds; शाकुनेनाथ पञ्च वै (पितरः प्रीयन्ते) Ms.3.268.
Relating to omens.
Ominous.
Monier-Williams[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
शाकुन mfn. = परो-त्तापिन्L. (" repentant " , " regretful " W. )
शाकुन mf( ई)n. (fr. शकुन)derived from or relating to birds or omens Mn. MBh. etc.
शाकुन mf( ई)n. having the nature of a bird Car.
शाकुन mf( ई)n. ominous , portentous W.
शाकुन m. a bird-catcher VarBr2S.
शाकुन m. augury , omen ib. R.
शाकुन m. N. of wk. by वसन्त-राज(= शकुनर्णवSee. )