षण्ड
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
षण्डः, पुं, (षणु दाने + “ञमन्तात् डः ।” उणा० १ । ११३ । इति डः । बहुलवचनात् सत्वाभावः ।) वृषभः । षा~ड इति भाषा । तत्पर्य्यायः । गोपतिः २ इट्चरः ३ । इत्यमरः ॥ षण्टः ४ शण्डः ५ शण्टः ६ । इति शब्दरत्नावली ॥ क्लीवम् । इति जटाधरामरटीके ॥ समूहः । इति वृद्धाः ॥ (यथा, हरिवंशे । ३३ । ३२ । “नता निश्चलमूर्द्धानो बभूवुस्ते महोरगाः । सायाह्ने कदलीषण्डे कम्पितास्तस्य वायुना ॥”)
षण्डः, पुं, क्ली, (षणु दाने + डः ।) अब्जादिकदम्बम् । पद्मकुसुदादिसमूहः । इत्यमरः । (यथा, माघे । ११ । १५ “कलरवमुपगीते षट् पदौघेन धत्तः कुमुदकमलषण्डे तुल्यरूपामवस्थाम् ॥” चिह्नम् । यथा, भागवते । ४ । १९ । २३ । “यानि रूपाणि जगृहे इन्द्रो हयजिहीर्षया । नगते पापस्य षण्डानि लिङ्गं षण्डमिहोच्यते ॥”)
अमरकोशः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
षण्ड पुं-नपुं।
अब्जादीनाम्_समूहः
समानार्थक:षण्ड
1।10।42।2।3
रक्तोत्पलं कोकनदं नाला नालमथास्त्रियाम्. मृणालं बिसमब्जादिकदम्बे षण्डमस्त्रियाम्.।
अवयव : कुवलयम्
पदार्थ-विभागः : समूहः, द्रव्यम्, पृथ्वी, अचलसजीवः, जलीयसस्यः
षण्ड पुं।
नपुंसकम्
समानार्थक:पोटा,तृतीयाप्रकृति,शण्ढ,क्लीब,षण्ड,नपुंसक
2।6।39।2।4
सूतिमासो वैजननो गर्भो भ्रूण इमौ समौ। तृतीया प्रकृतिः शण्ढः क्लीबः पण्डो नपुंसके॥
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, चलसजीवः, मनुष्यः
षण्ड पुं।
साण्डवृषभः
समानार्थक:षण्ड,गोपति,इट्चर
2।9।62।2।3
शकृत्करिस्तु वत्सस्याद्दम्यवत्सतरौ समौ। आर्षभ्यः षण्डतायोग्यः षण्डो गोपतिरिट्चरः॥
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, चलसजीवः, मनुष्येतरः, जन्तुः, स्तनपायी
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
ष(श)ण्ड¦ पु॰ सन--ड डस्य नेत्त्वम् पृषो॰ षत्वं शत्वं वा।
१ वृषे अमरः
२ नपुंसके जटा॰।
३ पद्मादिसमूहे पु॰ न॰अमरः।
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
षण्ड¦ m. (-ण्डः)
1. A bull at liberty.
2. A eunuch.
3. A multitude, a heap. mn. (-ण्डः-ण्डं) A quantity of lotuses. E. षण् to give, ड Una4di aff.; also शण्ड, षण्ढ, and शण्ढ, &c.
Apte
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
षण्डः [ṣaṇḍḥ], 1 A bull.
A bull set at liberty; a breeding bull; नीलषण्डप्रमोक्षेण अमावास्यां तिलोदकैः Mb.13.125.73.
A eunuch; (14 or 2 classes of eunuchs are mentioned by different writers); कुब्जवामनषण्डकाः Kau. A.1.12.
A group, multitude; collection, heap, quantity (n. also in this sense); तस्मिन् स्व आश्रमे व्यासो बदरीषण्डमण्डिते Bhāg.1.7.3; कलरवमुपगीते षट्पदौघेन धत्तः कुमुदकमलषण्डे तुल्यरूपामवस्थाम् Śi.11.15; cf. खण्ड also.-ण्डः, -ण्डम् A flock (of goats &c.).
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
षण्ड mn. (often written खण्ड, also v.l. or w.r. for शण्ड, षण्ढ, and सण्ड)a group of trees or plants , wood , thicket (always ifc. Page1108,1 ; See. वनand वृक्ष-ष्)
षण्ड m. any group or multitude , heap , quantity , collection BhP.
षण्ड m. a bull set at liberty(724907 -त्वn. ) Un2. i , 101 ; 113 Sch. (See. नीलष्)
षण्ड m. a breeding bull L.
षण्ड m. N. of a serpent-demon Ta1n2d2yaBr. La1t2y.
षण्ड n. = लिङ्ग(used in explaining पाषण्ड) BhP.
Purana index
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
--the asura; also शण्ड, brother of Marka; one of the disciples of शुक्र. The Asuras were experts in the magic of warfare and hence Devas won them over by offer- ing a graha to them in the sacrifices; thus the Asuras were defeated. Br. III. ७२. ७२, ८७; ७३. ६३-4; वा. ९७. ७२ and ८६; ९८. ६३; १०८. ६०.
Purana Encyclopedia
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
Ṣaṇḍa : m. (pl.): Name of a Janapada.
Listed by Saṁjaya among the northern Janapadas (also called Deśas 6. 10. 68) of Bhāratavarṣa (ata ūrdhvaṁ janapadān nibodha) 6. 10. 37, 5; (govindā mandakāḥ ṣaṇḍā…) 6. 10. 42 [see Śaṇḍa ].
_______________________________
*1st word in right half of page p896_mci (+offset) in original book.
Mahabharata Cultural Index
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
Ṣaṇḍa : m. (pl.): Name of a Janapada.
Listed by Saṁjaya among the northern Janapadas (also called Deśas 6. 10. 68) of Bhāratavarṣa (ata ūrdhvaṁ janapadān nibodha) 6. 10. 37, 5; (govindā mandakāḥ ṣaṇḍā…) 6. 10. 42 [see Śaṇḍa ].
_______________________________
*1st word in right half of page p896_mci (+offset) in original book.
Vedic Index of Names and Subjects
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
Ṣaṇḍa is the name of a priest at the snake festival described in the Pañcaviṃśa Brāhmaṇa.[१] Cf. Kuṣaṇḍa.
- ↑ xxv. 15, 3. Cf. Weber, Indische Studien, 1, 35.
- यन्त्रोपारोपितकोशांशः-कल्पद्रुमः
- यन्त्रोपारोपितकोशांशः-अमरकोशः
- यन्त्रोपारोपितकोशांशः-वाचस्पत्यम्
- यन्त्रोपारोपितकोशांशः-शब्दसागरः
- यन्त्रोपारोपितकोशांशः-Apte
- यन्त्रोपारोपितकोशांशः-Monier-Williams
- यन्त्रोपारोपितकोशांशः-Purana index
- संस्कतशब्दाः
- यन्त्रोपारोपितकोशांशः-Purana Encyclopedia
- यन्त्रोपारोपितकोशांशः-Mahabharata Cultural Index
- यन्त्रोपारोपितकोशांशः-Vedic Index of Names and Subjects