संग्रह

विकिशब्दकोशः तः

यन्त्रोपारोपितकोशांशः[सम्पाद्यताम्]

Apte[सम्पाद्यताम्]

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।


संग्रहः [saṅgrahḥ], 1 Seizing, grasping; taking; प्रज्वाल्य तत्र चैवाग्नि- मकरोत् पाणिसंग्रहम् Rām.7.12.2.

Clenching the fist, grasp, grip.

Reception, admission.

Guarding, protection; तथा ग्रामशतानां च कुर्याद्राष्ट्रस्य संग्रहम् Ms.7.114.

Favouring, propitiating, entertaining, supporting; धनैः कार्यो$स्य संग्रहः Ms.3.138;8.311.

Storing, accumulation, gathering, collecting; स्वधासंग्रहतत्पराः R.1.66; तैः कृतप्रकृतिसंग्रहैः 19.55;17.6.

Governing, restraining, controlling; एव वै परमो योगो मनसः संग्रहः स्मृतः Bhāg. 11.2.21.

Conglomeration.

Conjunction.

Agglomeration (a kind of संयोग).

Inclusion, comprehension.

Compilation.

Epitome, summary, abridgment, compendium; संग्रहेण प्रवक्ष्यन्ते Bg.8.11; so तर्कसंग्रहः; मय्यावेशितया युक्त एतावान् योगसंग्रहः Bhāg.11.23.61.

Sum, amount, totality; करणं कर्म कर्तेति त्रिविधः कर्मसंग्रहः Bg.18.18.

A catalogue, list.

A store-room.

An effort, exertion.

Mention, reference.

Greatness, elevation.

Velocity.

N. of Śiva.

A guardian, ruler, manager; ततो निक्षिप्य काकुत्स्थो लक्ष्मणं द्वारि संग्रहम् Rām.7.13.15.

The fetching back of discharged weapons by magical means; Mb.

Taking to wife, marriage.

Perception, notion,-Comp. -श्लोकः a verse summarizing what has been mentioned before.

Monier-Williams[सम्पाद्यताम्]

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।


संग्रह/ सं-ग्रह m. holding together , seizing , grasping , taking , reception , obtainment MBh. Ka1v. etc.

संग्रह/ सं-ग्रह m. taking (in the sense of eating or drinking food , medicine etc. ) Ragh. Bhartr2.

संग्रह/ सं-ग्रह m. the fetching back of discharged weapons by magical means MBh. Hariv.

संग्रह/ सं-ग्रह m. bringing together , assembling (of men) R. Ragh. Sin6ha7s.

संग्रह/ सं-ग्रह m. collecting , gathering , conglomeration , accumulation (as of stores) Mn. MBh. etc.

संग्रह/ सं-ग्रह m. (in phil. ) agglomeration(= संयोगSee. ) MW.

संग्रह/ सं-ग्रह m. a place where anything is kept , a store-room , receptacle BhP.

संग्रह/ सं-ग्रह m. complete enumeration or collection , sum , amount , totality( एण, " completely " , " entirely ") Ya1jn5. MBh. etc.

संग्रह/ सं-ग्रह m. drawing together , making narrower , narrowing , tightening , making thin or slender , the thin part of anything Car. Va1gbh. Ka1tyS3r. Sch.

संग्रह/ सं-ग्रह m. a compendium , summary , catalogue , list , epitome , abridgment , short statement( एणor आत्, " shortly " , " summarily " , " in few words ") Kat2hUp. MBh. etc.

संग्रह/ सं-ग्रह m. inclusion , comprehension Kusum. Kull.

संग्रह/ सं-ग्रह m. check , restraint , control ib. Vet.

संग्रह/ सं-ग्रह m. keeping , guarding , protection Mn. MBh. etc.

संग्रह/ सं-ग्रह m. a guardian , ruler , manager , arranger R. BhP.

संग्रह/ सं-ग्रह m. obstruction , constipation(See. -ग्रहनी)

संग्रह/ सं-ग्रह m. attracting , winning , favouring , kind treatment , propitiation , entertaining , entertainment Mn. MBh. etc.

संग्रह/ सं-ग्रह m. taking to wife , marriage(See. दार-स्)

संग्रह/ सं-ग्रह m. perception , notion Kap. BhP.

संग्रह/ सं-ग्रह m. mention , mentioning L.

संग्रह/ सं-ग्रह m. elevation , loftiness L.

संग्रह/ सं-ग्रह m. velocity L.

संग्रह/ सं-ग्रह m. N. of शिवMBh.

संग्रह/ सं-ग्रह m. N. of various works ( esp. of a gram. wk. in 100 ,000 श्लोकs by व्याडि; also often in comp. )

Purana Encyclopedia[सम्पाद्यताम्]

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।


SAṀGRAHA : One of the two attendants given to Subrahmaṇya by the sea, the other being Vikrama. (Śalya Parva, Chapter 45; Verse 37).


_______________________________
*1st word in right half of page 679 (+offset) in original book.

"https://sa.wiktionary.org/w/index.php?title=संग्रह&oldid=505140" इत्यस्माद् प्रतिप्राप्तम्