सू
यन्त्रोपारोपितकोशांशः[सम्पाद्यताम्]
कल्पद्रुमः[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सूः, स्त्री, सूतिः । क्षेपः । सूधातोः क्विप्प्रत्ययेन निष्पन्नमिति केचित् ॥
वाचस्पत्यम्[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सू¦ स्त्री सू--क्विप्।
१ सूतौ
२ प्रसवे
३ क्षेपे
४ प्रेरणे च।
शब्दसागरः[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सू¦ f. (-सूः)
1. Sending ordering, dispatching.
2. Bearing, parturition.
3. Birth.
4. A mother. E. षू to bear or send, aff. क्विप् |
Apte[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सू [sū], I. 2, 4 Ā. (सूते, सूयते, सूत) To bring forth, produce, beget, yield (fig. also); मयाध्यक्षेण प्रकृतिः सूयते सचराचरम् Bg.9.1; असूत सा नागवधूपभोग्यम् Ku.1.2; कीर्तिं सूते दुष्कृतं या हिनस्ति U.5.31. -With प्र to bring forth, beget, produce. -II. 6 P. (सुवति)
To excite, incite, impel.
To remit (as debt).
सू [sū], a. (At the end of comp.) Bringing forth, producing, yielding &c. -f.
Birth.
A mother; अलब्ध- निद्रो$नुपलक्षितो नृभिर्हित्वा गतो वेनसुवं प्रसुप्ताम् Bhāg.4.13.47.
Monier-Williams[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सू (not separable in all forms fr. 2. सू; See. 1. सु-षू, असु-सू, and 4. सु) cl.6 P. ( Dha1tup. xxviii , 115 ) सुवति(in Br. also ते, and accord. to Dha1tup. xxii , 43 and xxiv , 32 also सवतिand -सौति; pf. सुषुवेAV. ; p. सुषुवाणSee. ; aor. असावीत्, साविषत्RV. : Pass. सूयतेBr. etc. ) , to set in motion , urge , impel , vivify , create , produce RV. etc. ; to hurl upon Bhat2t2. ; to grant , bestow ( esp. said of सवितृ) RV. ; to appoint or consecrate to( A1. " to let one's self be consecrated ") AV. TS. ; to allow , authorize S3Br. : Intens. सोषवीति, to urge or impel violently (said of सवितृ) RV.
सू (See. 1. सूand 5. सु) cl.2 A1. ( Dha1tup. xxiv , 21 ) सूते(1. sg. pr. सुवे, 3. sg. impf. असूत; in later language also सूयते[ xxvi , 31 ] and in comp. with प्रalso -सवतिand -सौति[See. xxiv , 31 ] ; pf. ससूवRV. ; सुषुवेAV. etc. ; सुसावMBh. etc. ; aor. असुषोत्MaitrS. ; षवुःTBr. ; असोष्टChUp. ; असौषीत्and असविष्टGr. ; fut. सोता, सविताib. ; सोष्यति, तेBr. etc. ; सविष्यति, तेMBh. etc. ; p. f. सूष्यन्तीRV. ; सोष्यन्ती[ s.v. ] S3Br. Page1240,1 ; inf. सूतवेRV. ; सूतवैAV. ; सवितवेib. ; सोतुम्or सवितुम्Gr. ; ind.p. सूत्वाBr. ; -सूयMBh. etc. ; -सुत्यS3Br. ) , to beget , procreate , bring forth , bear , produce , yield RV. etc. etc. : Pass. सूयते( aor. असावि) , to be begotten or brought forth MBh. Ka1v. etc. : Caus. सावयतिGr. : Desid. -सुसूषतिib.
सू mfn. begetting , procreating , bringing forth , producing (mostly ifc. ; See. अ-, अम्भः-, कर्ण-सूetc. )
सू m. one who begets , a father RV. VS.
सू m. a mother RV. i , 32 , 9
सू m. child-bearing , parturition W. [ cf. Gk. ? , ? ; Lat. sus ; Angl.Sax. su7 ; Eng. sow ; Germ. Sau.]
सू ind. , Ved. and in some comp. = सु, well , good etc. (See. सू-नर, सू-नृतetc. )