सेक
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सेक, ऋ ङ गत्याम् । इति कविकल्पद्रुमः ॥ (भ्वा०-आत्म०-सक०-सेट् ।) ऋ, असिसेकत् । ङ, सेकते । इति दुर्गादासः ॥
सेकः, पुं, (सिच् + घञ् ।) सेत्तनम् । तत्- पर्य्यायः । घारः २ । इति हेमचन्द्रः ॥ (यथा, रघुः । १ । ५१ । “सेकान्ते मुनिकन्याभिस्तत्क्षणोज्झितवृक्ष- कम् । विश्वासाय विहङ्गानामालबालाम्बुपायिनाम् ॥ तथास्य गुणाः । “सेकः श्रमघ्नोऽनिलहृद्भग्नसन्धिप्रसाधकः । क्षताग्निदग्धाभिहतविघृष्टानां रुजापहः ॥ जलसिक्तस्य वर्द्धन्ते यथा मूलेऽङ्कु रास्तरो तथा धातुविवृद्धिर्हि स्नेहसिक्तस्य जायते ॥” इति सुश्रुते चिकित्सास्थाने २४ अध्याये ॥)
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सेक¦ गतौ भ्वा॰ आ॰ सक॰ सेट्। सेकते असेकिष्ट पर्यु-दासान्न षोपदेशः। ऋदित् चङि न ह्रस्वः।
सेक¦ पु॰ सिच--घञ्। सेचने जलादिना आर्द्रीकरणे हेमच॰।
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सेक¦ m. (-कः)
1. Sprinkling, aspersion, as of a fluid, or of Ghee on the sacrificial fire, &c.
2. Seminal effusion. E. षिच् to sprinkle, aff. घञ् |
Apte
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सेकः [sēkḥ], [सिच्-घञ्]
Sprinkling, watering (trees); सेकः सीकरिणा करेण विहितः कामम् U.3.16; R.1.51;8.45; 16.3;17.16.
Emission, effusion.
Seminal effusion.
A libation, an offering.
Seminal fluid; कामतो रेतसः सेकं व्रतस्थस्य द्विजन्मनः Ms.11.12.
A drop of anything.
A shower-bath; Suśr.
Comp. पात्रम् a pot for sprinkling water, a watering-pot.
a bucket.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सेक etc. See. s.v.
सेक m. (fr. सिच्)pouring out , emission , effusion (as of the seminal fluid ; also " the fluid itself ") RV. Mn. xi , 120
सेक m. sprinkling , besprinkling , moistening or watering with( comp. ) Mn. MBh. etc.
सेक m. a shower-bath Sus3r. S3a1rn3gS.
सेक m. a libation , offering MW.
सेक m. a drop of anything ib.
सेक m. pl. N. of a people ib.
Purana Encyclopedia
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
SEKA : An ancient country in India. It is mentioned in Mahābhārata, Sabhā Parva, Chapter 31, Verse 9, that this country was conquered by Sahadeva during his regional conquest of the south.
_______________________________
*1st word in right half of page 714 (+offset) in original book.