स्कन्द्

विकिशब्दकोशः तः


यन्त्रोपारोपितकोशांशः[सम्पाद्यताम्]

शब्दसागरः[सम्पाद्यताम्]

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।


स्कन्द् (इर) स्कन्दिर¦ r. 1st cl. (स्कन्दति)
1. To go, to move.
2. To be dry or arid.
3. To effuse or emit.
4. To jump.
5. To ascend.
6. To burst out.
7. To fall, to drop
8. To perish. With अव prefixed, To assail, to assault, to besiege. With आ, To assail. With परि, To spring about. With प्र, To spring forward. r. 10th cl. (स्कन्दयति-ते) To collect.

Apte[सम्पाद्यताम्]

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।


स्कन्द् [skand], 1 Ā (स्कन्दते)

To jump.

To raise.

To pour out, emit.

स्कन्द् [skand], I. 1 P. (स्कन्दति, स्कन्न)

To leap, jump.

To rise, ascend, jump upwards.

To fall, drop; स्यन्त्वा स्यन्त्वा दिवः शम्भोर्मूर्ध्रि स्कन्त्वा भुवं गताम् Bk.22.11; Ms.7.84.

To burst or leap out.

To perish, come to an end; चस्कन्दे तप ऐश्वरम् Bhāg.5.9.3.

To be spilled, ooze.

To emit, shed.

To go, move.

To become dry.

To perish. -Caus. (स्कन्दयति-ते)

To pour out, effuse, shed, emit (as the seminal fluid); एकः शयीत सर्वत्र न रेतः स्कन्दयेत् क्वचित् Ms.2.18;9.5.

To omit, neglect, pass by. -II. 1 U. (स्कन्दयति-ते) To collect.

Monier-Williams[सम्पाद्यताम्]

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।


स्कन्द् ( cf. स्कन्ध्and स्कुन्द्) cl.1 P. ( Dha1tup. xxiii , 10 ) स्कन्दति( mc. also ते; चस्कन्दRV. etc. ; चस्कन्देMBh. etc. ; aor. अस्कन्, स्कन्RV. ; अस्कान्, स्कान्Br. ; अस्कान्त्सीत्ib. ; अस्कदत्Gr. ; Prec. स्कद्यात्ib. ; fut. स्कन्त्ताib. ; स्कन्त्स्यतिBr. ; inf. स्कन्दितुम्Gr. ; -स्कदे, -स्कदस्RV. ; ind.p. स्कन्त्त्वाGr. ; -स्कन्द्यor -स्कद्यBr. ; -स्कन्दम्AV. Br. ) , to leap , jump , hop , dart , spring , spurt out , be spilt or effused( esp. said of semen) RV. etc. ; ( A1. )to emit seminal fluid VP. ; to leap upon , cover(said of animals) TBr. S3Br. ; to drop , fall down , perish , be lost BhP. : Pass. स्कद्यते( perf. चस्कदेor चस्कन्दे; aor. अस्कन्दि) Gr. : Caus. स्कन्दयति( mc. also ते; aor. अचस्कन्दत्) , to cause to jump or leap R. (in explaining स्कन्द); to pour out , effuse , shed , spill , emit( esp. seminal fluid) AitBr. Mn. ; to omit , neglect Mn. MBh. etc. ; to cause to coagulate , thicken Sus3r. : Desid. चिस्कन्त्सति, Gr. : Intens. चनीस्कद्यते, चनीस्कन्दीति( Gr. ) , कनिष्कन्, -चनिष्कदत्; ( RV. ) , to leap , jump , hop etc. [ cf. Gk. ? ; Lat. scando , de-scendo ; scAla for scant (s)la.]

"https://sa.wiktionary.org/w/index.php?title=स्कन्द्&oldid=250773" इत्यस्माद् प्रतिप्राप्तम्