स्विद्
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
स्विद्¦ अव्य॰ स्विद--क्विप्।
१ पश्ने
२ वितर्के अमरः
३ पादपूरणे च मेदि॰
Apte
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
स्विद् [svid], ind. A particle of interrogation or inquiry, often implying 'doubt', or 'surprise', and translateable by 'what,' 'hey', 'hallo', 'can it be that'. It is added to interrogative pronouns in this sense or to give an indefinite sense; कास्विदवगुण्ठनवती नातिपरिस्फुटशरीरलावण्या Ś.5.13; Me.14. It is sometimes used disjunctively in the sense of 'either,' 'or', with नु, उत, वा &c.; सरोजपत्रे नु विलीनषट्पदे विलोलदृष्टेः स्विदमू विलोचने । शिरोरुहाः स्विन्नतपक्ष्मसंतते- र्द्विरेफवृन्दं नु निशद्बनिश्चलम् ॥ Ki.8.35;12.15;13.8;14.6; see आहो also.
स्विद् [svid], I. 4 P. (स्विद्यति, स्विदित or स्विन्न) To sweat, perspire; तदा मोहमनुप्राप्तः सिष्विदे हि जनार्दनः Mb.7.27.2; स्विद्यति कूणति वेल्लति K. P.1; U.3.41; Ku.7.77; Māl. 1.35; स त्वां पश्यति कम्पते पुलकयत्यानन्दति स्विद्यति Gīt.11. -II. 1 Ā. (स्वेदते, स्विन्न or स्वेदित)
To be anointed.
To be greasy or unctuous; निष्टापस्विद्यदस्थ्नः क्वथनपरिणम- न्मेदसः प्रेतकायान् Māl.5.17.
To be disturbed. -Caus. (स्वेदयति-ते)
To cause to perspire.
To heat.
स्विद् [svid], (In comp.) Sweating, perspiring.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
स्विद् ind. (prob. fr. 5. सु+ इद्; See. कुविद्)a particle of interrogation or inquiry or doubt , often translatable by " do you think? " " perhaps " , " pray " , " indeed " , " any " ( esp. used after the interrogative कand its derivatives e.g. कः स्विद् एषाम् ब्राह्मणानाम् अनुचान-तमः, " pray who [or " who do you think "] is the most learned of these ब्रह्मन्s? " S3Br. ; but also without another interrogative e.g. त्वं स्विन् नो याज्ञवल्क्य ब्रक्मिष्ठो ऽसि, " do you think याज्ञवल्क्य, you are the greatest Brahman among us? " ib. ; also used after उत, अपि, आहो, and उता-हो, and disjunctively in the first or second or both parts of a double interrogation , thus: किंनु-स्विद्; किंस्विद्-स्विद्; स्विद्-स्विद्; स्विद्-उता-हो; नु-स्विद्; स्विद्-नु; स्विद्-उत; स्विद्-वा; स्विद्-किमु; स्विद्-किम्-नुकिम्; sometimes making a preceding interrogative indefinite e.g. क्व स्विद्, " anywhere " ; कः स्विद्, " whoever " , " any one " ; similarly with यद्e.g. यद् स्विद् दीयते, " whatever is given " MaitrS. ; sometimes apparently a mere expletive) RV. etc. etc.
स्विद् cl.1 A1. 4. P. ( Dha1tup. xviii , 4 ; xxvi , 79 ) स्वेदतेor स्विद्यति( A1. स्विद्यतेYa1jn5. ; p. स्विद्यमानSus3r. ; pf. सिष्वेदGr. ; सिष्विदेMBh. ; p. सिष्विदानRV. ; aor. अस्विदत्S3is3. ; fut. स्वेत्ता, स्वेत्स्यतिGr. ; ind.p. -स्वेदम्Br. ) , to sweat , perspire AitA1r. ChUp. Ka1tyS3r. MBh. etc. ; ( स्वेदते) , to be anointed Dha1tup. ; to be disturbed(?) ib. : Caus. स्वेदयति( aor. असिष्विदत्) , to cause to sweat , treat with sudorifics Sus3r. ; to foment , soften Sa1mavBr. : Desid. of Caus. सिस्वेदयिषति, Gr. : Desid. सिस्वित्षतिib. : Intens. सेष्विद्यते, सेष्वेत्तिib. [ cf. Gk. ? ; Lat. su1dor , sUdare ; Angl.Sax. swa7t ; Eng. sweat ; Germ. Schweiss , schwitzen.]
स्विद् ( ifc. )sweating , perspiring S3is3.