हिंस्र
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
हिंस्रः, त्रि, (हिनस्तीति । हिंस + “नमि- कम्पीति ।” ३ । २ । १६७ । इति रः ।) हिंसाशीलः । तत्पर्य्यायः । शरारुः २ घातुकः ३ । इत्यमरः । ३ । १ । २८ ॥ हिंसकः ४ हन्ता ५ । इति शब्दरत्नावली ॥ शार्व्वरः ६ । इति जटाधरः ॥ * ॥ हिंस्राणां हिंसने दोषा- भावो यथा, -- “कृपा कार्य्या सतां शश्वदहिंस्रेषु च जन्तुषु । हिंसायां न हि दोषश्च हिंस्राणाञ्च व्रजेश्वर ! ॥” इति ब्रह्मवैवर्त्ते श्रीकृष्णजन्मखण्डे ८५ अध्यायः ।
हिंस्रः, पुं, (हिनस्तीति । हिंस + रः ।) घारः । भीमसेनः । हरः । इत्युणादिकोषः ॥
अमरकोशः
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
हिंस्र वि।
हिंसाशीलः
समानार्थक:शरारु,घातुक,हिंस्र,बीभत्स
3।1।28।2।3
लज्जाशीलेऽपत्रपिष्णुर्वन्दारुरभिवादके। शरारुर्घातुको हिंस्रः स्याद्वर्धिष्णुस्तु वर्द्धनः॥
वैशिष्ट्यवत् : हिंसा
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, चलसजीवः, मनुष्यः
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
हिंस्र¦ त्रि॰ हिन्स--र।
१ हिंसाशीले अमरः।
२ षोरे
३ भये
४ भीमसेने
५ हरे पु॰ उणा॰।
६ मांस्यां
७ काकादन्यां
८ जटा-मांस्याम्
९ एलुवालुकायां
१० गवेधुकायां
११ सिरायाम्
१२ नाड्यां च स्त्री शब्दच॰।
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
हिंस्र¦ mfn. (-स्रः-स्रा-स्रं)
1. Mischievous, hurtful, injurious.
2. Murderous.
3. Terrible.
4. Fierce, cruel, savage. m. (-स्रः)
1. BHIMA.
2. S4IVA.
3. A beast of prey.
4. A destroyer. f. (-स्रा)
1. Spikenard, (Valeriana Jata4mansi.)
2. A vein, a nerve. E. हिसि to hurt, Una4di aff. रक् |
Apte
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
हिंस्र [hiṃsra], a. [हिंस्-र्] Injurious, noxious, mischievous, hurtful, murderous; व्याधिता वाधिवेत्तव्या हिंस्रार्थघ्री च सर्वदा Ms.9.8;12.56.
Terrible.
Cruel, fierce, savage.
स्रः A fierce animal, beast of prey; सा दुष्प्रधर्षा मनसापि हिंस्रैः R.2.27.
A destroyer.
N. of Śiva.
N. of Bhīma.
A man who delights in injuring living creatures; Ms.3.164. -स्रम् Cruelty; Ms.1.29. -Comp. -जन्तुः, -पशुः a beast of prey.
यन्त्रम् a trap.
a mystical text used for malevolent purposes.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
हिंस्र mf( आ)n. injurious , mischievous , hurtful , destructive , murderous , cruel , fierce , savage( ifc. " acting injuriously towards ") RV. etc.
हिंस्र m. a man who delights in injuring living creatures Mn. iii , 164
हिंस्र m. a savage animal , beast of prey Ragh.
हिंस्र m. N. of शिवMBh.
हिंस्र m. of भीम-सेनL.
हिंस्र m. of a certain cruel Brahman Hariv.
हिंस्र m. N. of various plants( accord. to L. , Nardottachys Jatamansi , Coix Barbata = काका-दनीand एला-वलि) Sus3r.
हिंस्र m. fat L.
हिंस्र m. a vein L.
हिंस्र n. cruelty Mn. i , 29.