कुल्फ
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कुल्फः, पुं क्ली, (कल संख्याने “कलिगलिभ्यां फग- स्योच्च” । उणां ५ । २६ । इति फक् अस्य उच्च ।) रोगः । गुल्फे पुं इत्युणादिकोषः ॥ (यथा, ऋग्वेदे ७ । ५० । २ । “यद्विजामन्परुषि वन्दनं भुवदष्टी- वन्तौ परिकुल्फौ च देहत्” ॥)
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कुल्फ¦ पुंन॰। कल--संख्यांने फक् अस्य उच्च।
१ रोगभेदे
२ गुल्के च उज्ज्वलद॰।
“अष्ठीवन्तौ परि कुल्फौ च देहत्” ऋ॰
७ ,
५० ,
२ ,
“अयमेवादक्षिण ऊरुर्वरुणप्राघास” इत्यु-पक्रमे
“कुल्फावेवैन्द्राग्नं हविः” शत॰ व्रा॰
११ ।
५ ।
२ ।
३ ।
“अयमेवोत्तरऊरुरित्युपक्रमे
“कुल्फावेवैन्द्राग्नं हविःतस्मादिमौ द्वौ कुल्फाविति च”
११ ।
५ ।
२ ।
५ ।
“जानुद-घ्नोद्वितीयः कुल्फदघ्नस्तृतीयः” शत॰ व्रा॰
१२ ।
२ ।
१ ।
३० ।
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कुल्फ¦ mn. (-ल्फः-ल्फं) A disease. m. (-ल्फः) The ankle; also गुल्फ। E. कल् to count, फ Unadi affix, and उ inserted.
Apte
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कुल्फः [kulphḥ] ल्फम् [lpham], ल्फम् A disease. -ल्फः The ankle; अष्ठीवन्तौ परि कुल्कौ च देहन् Rv.7.5.2. -Comp. -दघ्न a. reaching down to the ankle; Śat. Br.12.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कुल्फ m. (= गुल्फ; 3. कल्Un2. )the ankle RV. vii , 50 , 2 S3Br. xi
कुल्फ mn. a disease L.