उत्फुल्ल
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
उत्फुल्लः, त्रि, (उत्फलतीति । उत् + फल् + क्त । आदितश्चेतीडभावः उत्फुल्लसंफुल्लयोरुपसंख्यान- मिति निष्ठातस्य लः ।) प्रफुल्लः । विकसितः । इत्यमरः ॥ (यथा, किराते । (“उत्फुल्लकमलपरागजन्या- दुद्धूतः सरसिजसम्भवः परागः” । स्पीतः । वर्द्धितः । (यथा, विष्णुपुराणे । १ । ९ । १३ ॥ “हर्षोत्फुल्लकपोलेन न चापि शिरसा धृता” । आनन्दादिना विस्फारितः । यथा, रामायणे ॥ “अवस्थितैः समीपस्थैस्त्रासादुत्फुल्ललोचनैः” ।) स्त्रीणां करणम् । उत्तानम् । इति मेदिनी ॥
अमरकोशः
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
उत्फुल्ल वि।
प्रफुल्लितवृक्षः
समानार्थक:प्रफुल्ल,उत्फुल्ल,सम्फुल्ल,व्याकोश,विकच,स्फुट,फुल्ल,विकसित
2।4।7।2।2
वन्ध्योऽफलोऽवकेशी च फलवान्फलिनः फली। प्रफुल्लोत्फुल्लसंफुल्लव्याकोशविकचस्फुटाः॥
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, अचलसजीवः, वृक्षः
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
उत्फुल्ल¦ त्रि॰ उद् + फल--क्त नि॰।
१ विकशिते दलानाम-न्योन्यविश्लेषेण प्रकाशिते
“उत्फुल्लनीलनलिनोदरतुल्यभासः” माघः।
२ उचाने त्रि॰
३ स्त्रीणां गुप्तेन्द्रियेन॰ मेदि॰।
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
उत्फुल्ल¦ mfn. (-ल्लः-ल्ला-ल्लं)
1. Blown as a flower.
2. Swollen, encreased in bulk.
3. Sleeping supinely. E. उत् and फुल्ल blown.
Apte
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
उत्फुल्ल [utphulla], p. p. [उद्-फल्-क्त] Vārt. on P.VII.4.89. उत्फुल्लसंफुल्लयोरुपसंख्यानम्.
Opened, full blown (as flowers); उत्फुल्लनीलनलिनोदरतुल्यभासः Śi.11.36.
Widely opened, expanded, dilated (eyes); विस्मय °reeनयनः Pt.1.
Swollen, increased in bulk.
Sleeping supinely or on the back; cf. उत्तान.
Insolent, impudent.
ल्लम् The female organ of generation (स्त्रीकरणम्)
A kind of coitus; cf. उत्फुल्लं करणे स्त्रीणामुत्ताने$पि विकस्वरे Medinī.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
उत्फुल्ल/ उत्-फुल्ल mfn. ( Ka1ty. on Pa1n2. 8-2 , 55 )blown (as a flower) Kir. Katha1s. S3is3.
उत्फुल्ल/ उत्-फुल्ल mfn. wide open (as the eyes) R. Pan5cat. Hit. etc.
उत्फुल्ल/ उत्-फुल्ल mfn. swollen , increased in bulk , bloated , puffed up Katha1s. Ba1lar. S3a1rn3g.
उत्फुल्ल/ उत्-फुल्ल mfn. sleeping supinely L.
उत्फुल्ल/ उत्-फुल्ल mfn. looking at with insolence , insolent , impudent Pat.
उत्फुल्ल/ उत्-फुल्ल n. a kind of coitus L.