कल्पन
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कल्पनम्, क्ली, (कृप् + भावे ल्युट् ।) कॢप्तिः । छेदनम् । इति त्रिकाण्डशेषः ॥
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कल्पन¦ न॰ कृप--छेदने भावे ल्युट्।
१ छेदने त्रिका॰। कृपू-सामर्थ्ये णिच्--भावे ल्युट्।
२ रचमायाम्
३ विधाने
४ आरोपे च।
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कल्पन¦ n. (-नं)
1. Cutting.
2. Making, manufacturing.
3. Making as a poem or tale, inventing, composing. nf. (-नं-ना)
1. Inference.
2. Invention, fabrication.
3. Caparisoning or decorating an elephant. f. (-नी) A scissors or shears. E. कृप् to be able, &c. ल्यु or ल्युट् affix, and consequentiy टाप् or ङीप् fem. do.
Apte
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कल्पनम् [kalpanam], [क्लृप्-ल्युट्]
Forming, fashioning, arranging.
Performing, doing, effecting.
Clipping, cutting.
Fixing.
Anything placed upon another for decoration.
ना Fixing, settlement; अनेकपितृकाणां तु पितृतो भागकल्पना Y.2.12;247; Ms.9.116.
Making, performing, doing.
Forming, arranging; विषमासु च कल्पनासु Mk.3.14; केश˚ Mk.4.
Decorating, ornamenting.
Composition.
Invention.
Imagination, thought; कल्पनापोढः Sk. P.II.1.38 = कल्पनाया अपोढः.
An idea, fancy or image (conceived in the mind); Śānti.2.8.
Fabrication.
Forgery.
A contrivance, device.
(In Mīm. phil.) = अर्थापत्ति q. v.
Decorating an elephant. -Comp. -शक्तिः f. the power of forming ideas; MW.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कल्पन n. forming , fashioning , making , performing L.
कल्पन n. " forming in the imagination , inventing " , composition of a poem Prab.
कल्पन n. cutting , clipping , working with edge-tools VarBr2S.
कल्पन n. N. of a religious ceremony
कल्पन n. anything put on for ornament MBh. xiii , 2784