उपग्रहः
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
उपग्रहः, पुं, (उपगृह्यते इति । उप + ग्रह + अप् ।) वन्दी । इत्यमरः ॥ व~दुयान् इति भाषा । उप- योगः । अनुकूलः । इति मेदिनी ॥ (ग्रहसदृशो ज्योतिःपदार्थभेदः । यथा महाभारते ३ । स्कन्द- शत्रुसमागमे २२६ । १ ॥ “ग्रहाः सोपग्रहाश्चैव ऋषयो मातरस्तथा । हुताशनमुखाश्चैव दीप्ताः परिषदां गणाः” ॥)
Apte
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
उपग्रहः [upagrahḥ], 1 Confinement, seizure.
Defeat, frustration; अपि च विहिते मत्कृत्यानां निकाममुपग्रहे Mu.4.2.
A prisoner.
Joining, addition.
(a) Favour, encouragement, assistance, conciliation; सोपग्रहम् K.156. परविषये कृत्याकृत्यपक्षोपग्रहः । Kau. A.1. अमित्रोपग्रहं चास्य ते कुर्युः क्षिप्रमापदि Mb.12.96.14. (b) Favourableness, kindness, complacence; सोपग्रहं K.264.
Use.
A kind of peace purchased by giving over every thing; cf. क्रियते प्राणरक्षार्थं सर्वदानादुपग्रहः H.4.121.
The voice or pada of a verb; सुप्तिङुपग्रहलिङ्गनराणां Mbh. III.1.85;1.4; and 2.127.
A pile or heap of kuśa grass.
The presiding spirit or cause which directs a planet's motion.
A minor planet राहु, केतु &c.), a secondary heavenly body, such as a comet, meteor.