कपर्द
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]अमरकोशः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कपर्द पुं।
शिवस्य_जटाबन्धः
समानार्थक:कपर्द,जटाजूट
1।1।35।1।1
कपर्दोऽस्य जटाजूटः पिनाकोऽजगवं धनुः। प्रमथा: स्युः पारिषदा ब्राह्मी इत्याद्यास्तु मातरः। ब्राह्मी माहेश्वरी चैव कौमारी वैष्णवी तथा। वारीही च तथेन्द्राणी चामुण्डा सप्तमातरः॥
सम्बन्धि1 : शिवः
वैशिष्ट्य : शिवः
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, अचलनिर्जीवः, अलौकिकाचलनिर्जीववस्तु
Apte
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कपर्दः [kapardḥ] कपर्दकः [kapardakḥ], कपर्दकः 1 A small shell or cowrie (used as a coin).
Braided or matted hair especially of Śiva; G. L.22.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कपर्द m. a small shell or cowrie (of which eighty = one पण, used as a coin or as a die in gambling , Cypraea Moneta) Comm. on VS. Comm. on Pa1n2.
कपर्द m. braided and knotted hair ( esp. that of शिव, knotted so as to resemble the cowrie shell) L.
कपर्द m. (cf: चतुष्-कपर्द.)
Vedic Index of Names and Subjects
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
Kaparda, ‘braid,’ Kapardin, ‘wearing braids.’ These words refer to the Vedic custom of wearing the hair in braids or plaits. Thus a maiden is said to have her hair in four plaits (catuṣ-kapardā),[१] and the goddess Sinīvālī is described as ‘wearing fair braids’ (su-kapardā).[२] Men also wore their hair in this style, for both Rudra[३] and Pūṣan[४] are said to have done so, while the Vasiṣṭhas[५] were distinguished by wearing their hair in a plait on the right (dakṣiṇatas-kaparda). The opposite was to wear one's hair ‘plain’ (pulasti).[६] See also Opaśa.
- ↑ Rv. x. 114, 3.
- ↑ Vājasaneyi Saṃhitā, xi. 56.
- ↑ Rv. i. 114, 1. 5;
Vājasaneyi Saṃhitā, xvi. 10. 29. 43. 48. 59. - ↑ Rv. vi. 55, 2;
ix. 67. 11. - ↑ Rv. vii. 33, 1. Cf. 83, 8.
- ↑ Vājasaneyi Saṃhitā, xvi. 43. Cf. Zimmer, Altindisches Leben, 264, 265;
Muir, Sanskrit Texts, v. 462;
Max Müller, Sacred Books of the East, 32, 424.