कापेय
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कापेयः, त्रि, (कपेर्भावः कर्म्म वा । कपि + ढक् । कपिसम्बन्धी । इति हलायुधः ॥ (स्त्रियां प्रमाणं यथा, गोः रामायणे । ६ । १११ । १९ । “कच्चिन्नु खलु कापेयी सैव ते चलचित्तता” ॥)
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कापेय¦ न॰ कपेर्भावः कर्म्म वा
“कपिज्ञात्योर्ढक्” पा॰ ढक्।
१ कपेर्भावे कर्म्मणि च। अपत्ये इदन्तत्वात् ढक्।
२ कपि-गोत्रापत्ये अनाङ्गिरसे पुंस्त्री
३ शौनकर्षौ पु॰ शब्दचि॰। स्त्रियां गोत्रप्रत्ययान्तत्वात् ङीष्। तस्येदं ढक्। कपिसम्बन्धिनि त्रि॰ स्त्रियान्तु ङीष्।
“कच्चिन्नुखलुकापेयी सैव ते चलचित्तता” रामा॰।
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कापेय¦ mfn. (-यः-यी-यं) Belonging to or relating to a monkey. E. कपि a monkey, and ढक् aff.
Apte
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कापेय [kāpēya], a. Belonging or peculiar to a monkey; कच्चिन्न खलु कापेयी सेव्यते चलचित्तता Rām.6.127.23; Mv.5.63. -यम् monkey tricks; P.V.1.127. -कापेयम् [कपेर्भावः कर्म वा ढक्]
The monkey species.
Monkey-like behaviour, monkey tricks. एतदप्यस्य कापेयं यदर्कमुपतिष्ठति Mbh. on P.I.3.25.
N. of a sage, the son of कपिः शौनकः कापेयः Ch. Up.4.3.7.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कापेय mf( ई)n. (fr. कपि) , belonging or peculiar to a monkey R. vi , 111 , 19
कापेय m. a descendant of कपिComm. on Pa1n2. 4-1 , 107
कापेय m. ( pl. ) Ta1n2d2yaBr.
कापेय n. monkey tricks Pa1n2. 5-1 , 127.
Purana index
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
--addressed सूत to explain creation. Br. II. 6. 1.
Vedic Index of Names and Subjects
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
Kāpeya (‘descendant of Kapi’). The Kāpeyas are mentioned as priests of Citraratha in the Kāṭhaka Saṃhitā[१] and the Pañcaviṃśa Brāhmaṇa.[२] See also Śaunaka.