घोषा

यन्त्रोपारोपितकोशांशः

कल्पद्रुमः

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

घोषा, स्त्री, (घोष्यन्ते मधुकरी यया । घुष + णिच् + घञ् ।) मधुरिकौषधिः । मौरी इति भाषा । इति मेदिनी ॥ (यथा, गारुडे १९ अध्याये । “घोषाफलं सैन्धवञ्च तल्लिप्तार्शः पतेत्तथा ॥”) कर्कटशृङ्गी । इति राजनिर्घण्टः ॥ (गङ्गा । यथा, काशीखण्डे । २९ । ५५ । “घ्राणतुष्टिकरी घोषा घनानन्दा घनप्रिया ॥” गायत्त्रीरूपाभगवती । यथा देवीभागवते । १२ । ६ । ४४ । “घृणिमन्त्रमयी घोषा घनसम्पातदायिनी ॥”)

वाचस्पत्यम्

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

घोषा¦ स्त्री घुव्यते भ्रमरैरियं कर्म्मणि घञ्।

१ शतपुष्पायां,मधुरिकायां, (मौरि) मेदि॰

३ कर्कटशृङ्यां, राजनि॰।

४ कोशातक्याञ्च शब्दार्थचि॰।

Monier-Williams

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

घोषा f. Anethum Sowa L.

घोषा f. = कर्कट-शृङ्गीL.

घोषा f. N. of a daughter of कक्षीवत्RV. i , 117 , 7 ; 122 , 5 (? Impv. घुष्) ; x , 40 , 5 (See. आत्म-, इन्द्र-, उच्चैर्-, etc. )

Purana Encyclopedia

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

GHOṢĀ : A tapasvinī famed in Ṛgveda. She was the grand-daughter of Dṛgata maharṣi and daughter of sage Kakṣīvān. As she contracted leprosy in her very child- hood nobody came forward to marry her. Ultimately she composed a mantra in praise of Aśvinīdevas. They cured Ghoṣā of leprosy and she got married. (Ṛgveda, Maṇḍala 1, Anuvāka 7, Sūkta 117).


_______________________________
*4th word in left half of page 291 (+offset) in original book.

Vedic Index of Names and Subjects

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

Ghoṣā is mentioned as a protégée of the Aśvins in two passages of the Rigveda, probably as the recipient of a husband, who is perhaps referred to in another passage as Arjuna, though this is not likely. Sāyaṇa finds a reference there to a skin disease, which is considered in the later tradition of the Bṛhaddevatā to have been the cause of her remaining unwed, but this view is not tenable. According to Sāyaṇa, her son, Suhastya, is alluded to in an obscure verse of the Rigveda; Oldenberg, however, here sees a reference to Ghoṣā herself, while Pischel thinks that the form (ghoṣe) is not a noun at all, but verbal.