मिश्र
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
मिश्र, त् क युत्याम् । इति कविकल्पद्रुमः ॥ (चुरा०-पर०-सक०-सेट् ।) तालव्यमध्योऽयम् । दन्त्यमध्य इति वर्णदेशनायाम् । युतिः संयो- जनम् । मिश्रयति मिश्रापयति घृतेनान्नं लोकः । इति दुर्गादासः ॥
मिश्रम्, क्ली, (मिश्र + बाहुलकात् रक् ।) चाणक्य- मूलकम् । इति राजनिर्घण्टः ॥ मिश्रितम् । यथा, -- “केचिदाहुः क्वचिद्देशे यावत्तु दिननाडिकाः । तावदेव त्वनध्यायो न तन्मिश्रे दिनान्तरे ॥” इति तिथ्यादितत्त्वम् ॥
मिश्रः, पुं, (मिश्र + बाहुलकात् रक् ।) गजजाति- विशेषः । यथा, -- “भद्रो मन्दो मृगो मिश्रश्चतस्रो गजजातयः ।” इति हेमचन्द्रः । ४ । २८४ ॥ श्रेष्ठः । यथा । गौरवितास्त्वार्य्यमिश्राः । इति भूरिप्रयोगः ॥ संयुक्ते, त्रि । यथा, -- “करम्बः कवरो मिश्रः संपृक्तः खचितः समाः । इति हेमचन्द्रः । ६ । १०५ ॥ उग्रादिसप्तगणान्तर्गतसप्तमगणः । स तु कृत्तिका विशाखाभ्यां भवति । इति ज्योतिषतत्त्वम् ॥
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
मिश्र¦ (स्र) योजने अद॰ च॰ उभ॰ सक॰ सेठ्। मिश्र(स्र) यति--ते अमिमिश्र(स्र)त् त।
मिश्र¦ त्रि॰ मिश्र अच्।
१ संयुते उत्तरपदस्थः
२ श्रेष्ठार्थे। यथाआर्य्यमिश्राः।
३ गजजातिभेदे पु॰ हेमच॰।
४ ज्योति-भोक्ते कृत्तिकाविशाखानक्षत्रगणे च पु॰। संज्ञायां कन्।
५ इन्द्रवने जटा॰
६ औषरलवणे राजनि॰।
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
मिश्र¦ mfn. (-श्रः-श्रा-श्रं) Mixed, mingled, blended. n. (-श्रं) Mixing, mix- ture. m. (-श्रः)
1. An elephant, the fourth of the four classes in [Page568-b+ 60] which elephants are arranged.
2. A respectable person; in which sense it is a common affix to proper names; or compounded with आर्य्य, as आर्य्यमिश्राः &c. E. मिश्र् to mix, aff. अच् |
Apte
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
मिश्र [miśra], a. [मिश्र्-अच्]
Mixed, blended, mingled, combined; गद्यं पद्यं च मिश्रं च तत् त्रिधैव व्यवस्थितम् Kāv.1.11, 31,32; R.16.32; (स राजा) अहन्यहन्यर्थगजाश्वमिश्रैर्वृद्धिं ययौ सिन्धुरिवाम्बुवेगैः Bu. Ch.2.1.
Associated, connected.
Manifold, diverse; प्रसूतिमिश्राः स्रिय उद्विग्नचित्ता ऊचुर्विपाको वृजिनस्यैष तस्य Bhāg.4.5.9.
Tangled, intertwined.
(At the end of comp.) Having a mixture of, consisting for the most part of.
Mixing, adulterating.
श्रः A respectable or worthy person; usually affixed to the names of great men and scholars; आर्यमिश्राः प्रमाणम् M.1; वसिष्ठमिश्रः; मण्डनमिश्रः &c.
A kind of elephant.
The group of the constellations कृत्तिका and विशाखा.
(In music) A kind of measure.
श्रम् A mixture.
A kind of radish.
(with धन) Principal and interest. -Comp. -ओदनः a food of rice and pulse boiled (Mar. खिचडी). -चोरः, -चौरः an adulterator of grain. -जः a mule. -जाति a. of mixed breed.-धान्यम् mixed grain. -वर्ण a. of a mixed colour.
(र्णम्) a kind of black aloe-wood.
a species of sugar-cane.
(in music) a kind of measure. ˚फला Solanum Melongena (Mar. डोरली वांगी). -वृत्तम् a mixed story (partly popular and partly supernatural).-व्यवहारः (in arith.) investigation of composition (of principal and interest). -शब्दः a mule.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
मिश्र mf( आ)n. (prob. fr. a lost मिश्See. under मिक्ष्)mixed , mingled , blended , combined RV. etc. ( वचांसि मिश्रा1. कृA. -कृणुते, to mingle words , talk together RV. x , 93 , 1 )
मिश्र mf( आ)n. manifold , diverse , various TS. etc.
मिश्र mf( आ)n. mixed or connected or furnished with , accompanied by( instr. with or without समम्gen. or comp. ; rarely मिश्रibc. See. मिश्र-वात) VS. etc.
मिश्र mf( आ)n. pl. ( ifc. after honorific epithets = etc. ; e.g. आर्य-मिश्राः, respectable or honourable people etc. ; often also in sg. ifc. and rarely ibc. with proper names by way of respect See. कृष्ण-, मधु-म्and comp. below)
मिश्र mf( आ)n. mixing , adulterating:(See. धान्यम्)
मिश्र m. a kind of elephant L.
मिश्र m. (in music) a kind of measure Sam2gi1t.
मिश्र m. N. of various authors and other men (also abbreviation for some names ending in मिश्रe.g. for मदन- , मित्र- , वाचस्पति- -m मिश्र) Cat.
मिश्र n. principal and interest Lalit. (See. -धन)
मिश्र n. a species of radish L.
Vedic Rituals Hindi
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
मिश्र वि.
संयुक्त, आपस में मिला हुआ (मिश्रित) (चयन के पूर्व पशु याग, बौ.श्रौ.सू. 1०.11 (पशुयाग में, जिसमें सभी पशु-बलि वायु एवं प्रजापति के लिए होती है)।