संघर्ष
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
संघर्ष¦ पु॰ सम् + घृष--घञ्।
१ अन्योन्यदृढसंयोगे
२ स्पर्द्धायां
३ संमर्दने च शब्दर॰ वा ङ्।
Apte
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
संघर्षः [saṅgharṣḥ], 1 Rubbing together, friction; तयोर्भुजविनिष्पेषात् संघर्षेणोरसोस्तथा Mb.3.39.6.
Grinding, trituration.
Collision, clash; कृष्णमायाविमूढानां संघर्षः सुमहानभूत् Bhāg. 11.3.13.
Emulation, rivalry, contest for superiority; पुष्पमासे हि तरवः संघर्षादिव पुष्पिताः Rām.4.1.91; तस्याश्च मम च कस्मिंश्चित् संघर्षे Dk.; नाट्याचार्ययोर्महान् ज्ञानसंघर्षो जातः M.1.
Envy, jealousy.
Gliding, gently flowing.
Enmity, hostility; क्षत्रं स्वर्गं कथं गच्छेच्छस्त्रपूत- मिति प्रभो । संघर्षजननस्तस्मात् कन्यागर्भो विनिर्मितः ॥ Mb. 12.2.4.
Sexual excitement; Mb.15.3.22. -र्षा Liquid lac.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
संघर्ष/ सं-घर्ष m. rubbing together , friction MBh. Ka1v. etc.
संघर्ष/ सं-घर्ष m. mutual attrition , rivalry , envy , jealousy in regard to( acc. with प्रतिor comp. ) ib.
संघर्ष/ सं-घर्ष m. sexual excitement MBh. ( B. ) xv , 840 ( C. संहर्ष)
संघर्ष/ सं-घर्ष m. going gently , gliding(= सं-सर्प) L.