सिच्

यन्त्रोपारोपितकोशांशः

कल्पद्रुमः

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

सिक्, [च्] स्त्री, (सिच्यते इति । सिच् + क्विप् ।) वस्त्रम् । इति हेमचन्द्रः ॥ (जालम् । यथा, भागवते । ६ । १२ । ८ । “लोकाः सपाला यस्येमे श्वसन्ति विवशा वशे । द्विजा इव सिचाबद्धाः स काल इह कारणम् ॥”)

वाचस्पत्यम्

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

सिच्¦ त्रि॰ सिच--क्विप्।

१ सेचनकर्त्तरि कर्मणि क्विप्।

२ वस्त्रेहेमच॰।

शब्दसागरः

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

सिच्¦ f. (-सिक्) Clothes. E. षिच् to sprinkle, aff. क्विप् |

Apte

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

सिच् [sic], 6 U. (सिञ्चति-ते, सिषेच-सिषिचे, असिचत्-त, असिक्त, सेक्ष्यति-ते, सेक्तुम्, सिक्त; स् of सिच् is generally changed to ष् after a preposition ending in इ or उ)

To sprinkle, scatter in small drops; अम्भांसि रुक्मकुम्भेन सिञ्चन् मूर्ध्नि समाधिमान् Bk.19.23.

To water, moisten; soak, wet; विश्रान्तः सन् व्रज वननदीतीरजातानि सिञ्चन् Me.26; Ms.9.255.

To pour out, emit, discharge, shed; एताः करोत्पीडित- वारिधारा दर्पात् सखीभिर्वदनेषु सिक्ताः R.16.66.

To infuse, instil, pour in; जाड्यं धियो हरति सिञ्चति वाचि सत्यम् Bh.2. 23.

To pour out for, offer to; अन्यथा तिलोदकं मे सिञ्चतम् Ś.3.

To impregnate.

To dip, soak, steep.-Caus. (सेचयति-ते) To cause to sprinkle. -Desid. (सिसिक्षति-ते) To wish to sprinkle.

सिच् [sic], f.

Cloth; L. D. B.

The border or hem of a dress.

Monier-Williams

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

सिच् cl.6 P. A1. ( Dha1tup. xxviii , 140 ) सिञ्चति, ते(once in RV. x , 96 , 1 , सेचतेpf. सिषेच, सिषिचे[in RV. also सिसिचुः, सिसिचे] ; aor. असिचत्, चत[Gr. also असिक्त] ; Subj. सिचामहेRV. ; Prec. सिच्यात्Br. ; fut. सेक्ष्यति, तेib. etc. ; inf. सेक्तुम्MBh. सेक्तवैBr. ; ind.p. सिक्त्वाib. ; -सिच्यAV. ; -सेचम्or -सेकम्, Gr2S3rS. ) , to pour out , discharge , emit , shed , infuse or pour into or on( loc. ) RV. etc. etc. ; to emit semen , impregnate RV. AV. Br. Mn. ; to scatter in small drops , sprinkle , besprinkle or moisten with( instr. ) RV. etc. ; to dip , soak , steep Bhpr. ; to cast or form anything out of molten metal etc. (2 acc. ) RV. AV. AitBr. : Pass. सिच्यते( ep. also ति; aor. असेचि) , to be poured out or sprinkled RV. etc. etc. : Caus. सेचयति, ते( ep. also सिञ्चयति; aor. असीषिचत्or असीसिचत्) , to cause to pour out etc. ; to sprinkle , water (plants etc. ) MBh. Ka1v. etc. : Desid. सिषिक्षतिor सिसिक्षति; तेGr. ( cf. सिसिक्षा): Intens. सेसिच्यते, सेसेक्ति. ([ cf. Zd. hincaiti ; Gk. ? [?] ; Angl.Sax. seo4n ; Germ. seihen , seichen.])

सिच् f. the border or hem of a dress RV. AV. S3Br. Gr2S3rS.

सिच् f. ( du. )the two borders or boundaries i.e. the horizon RV. i , 95 , 7

सिच् f. ( du. and pl. )the wings of an army RV. AV.

सिच् f. = शिच्, a net BhP.

Vedic Index of Names and Subjects

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

1. Sic denotes the ‘border’ of a garment. The Rigveda refers to a son clutching the hem of his father's robe to attract his attention, and to a mother's covering her son with the edge of her garment. The word also occurs later.

2. Sic denotes, in the dual, the ‘wings’ of an army, or, in the plural, the ‘lines.’(** 2) Av. xi. 9, 18; 10, 20.

Cf. Pischel, Vedische Studien, 2, 65; Geldner, ibid., 3, 31.

3. Sic seems in one passage of the Rigveda (i. 95, 7), where it is used in the dual, to denote the ‘horizon’ (meaning literally the ‘two borders’; i.e., of heaven and of earth).
==Foot Notes==

Vedic Rituals Hindi

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

सिच् स्त्री.
परिधान का किनारा [सिचि (कृष्णविषाणम्) आदधाति], मा.श्रौ.सू. 2.1.2.12।