सुगन्ध
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सुगन्धम्, क्ली, (शोभनो गन्धो यस्य ।) क्षुद्र- जीरकम् । गन्धतृणम् । इति रत्नमाला ॥ (भूतृणम् । तत्पर्य्यायो यथा, -- “गुह्यबीजन्तु भूतीकं सुगन्धं जम्बुरुप्रियम् । भूतृणन्तु भवेच्छत्रा मालातृणकमित्यपि ॥” इति भावप्रकाशस्य पूव्वखण्डे प्रथमे भागे ॥) नीलोत्पलम् । चन्दनम् । इति राजनिर्घण्टः ॥ ग्रन्थिपर्णम् । इति भावप्रकाशः ॥
सुगन्धः, पुं, (शोभनो गन्धो यस्य ।) रक्त्वशिग्रुः । गन्धकः । चणकः । भूतृणम् । इति राज- निर्घण्टः ॥ (भूपलाशः । तत्पर्य्यायो यथा, -- “आस्फातकः सुगन्धश्च भूपलाशो विशल्यकृत् ॥” इति वैद्यकरत्नमालायाम् ॥ कुन्दुरुः । सुगन्धद्रव्यशल्लकीनिर्य्यासः । तत्- पर्य्यायो यथा, -- “कुन्दुरुस्तु मुकुन्दः स्यात् सुगन्धः कुन्द इत्यपि ॥” इति भावप्रकाशस्य पूर्व्वखण्डे प्रथमे भागे ॥ क्रिमिभेदः । यथा, -- “अन्त्रादा उदरावेष्टा हृदयादा महागुदाः । चुरवो दर्भकुसुमाः सुगन्धास्ते च कुर्व्वते ॥” इति वैद्यकरुग्विनिश्चयसंग्रहे क्रिम्यधिकारे ॥) समवायातिरिक्तसम्बन्धेन सद्गन्धविशिष्टे, त्रि ॥ (यथा, भट्टिः । २ सर्गे । “आघ्रायिवान गन्धवहः सुगन्धः ॥”)
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सुगन्ध¦ पु॰ सुष्ठु गन्धोऽस्य न इत्।
१ गन्धतृणे
२ क्षुद्रजीरकेरत्नमा॰
३ नीसोत्पले
४ चन्दमे राजनि॰ भावप्र॰।
५ ग्रन्धिपर्णे
६ रक्तशिग्रौ
७ गन्घके
८ चणके
९ भूतृणे च पु॰राजनि॰।
१० सद्गन्धद्रव्ययुक्ते आपणादौ त्रि॰।
“गन्ध-स्येत्त्वं तदेवान्तग्रहणात्” उक्तेःसमवायेनैव गन्धवत्त्वे इत्आपणस्य च गन्धयुक्तद्रव्याधारत्वात् तत्र न इत्” सि॰ कौ॰।
सुगन्ध¦ स्त्री सुष्ठु गन्धोऽस्त्यस्याः अच्।
१ रास्नायां अमरः
२ शठ्यां शब्दर॰
३ बन्ध्याकर्कोट्याम्
४ रुद्रजटायां
५ ना-कुल्यां
६ शतपुष्पायां
७ नवमालिकायां
८ स्वर्णयूथिकायां
९ पृक्कायां
१० सल्लक्यां गन्धपत्त्र्याम्
१२ माधव्यां राजनि॰
१३ अनन्तायां
१४ तुलस्यां
१५ मातुलङ्गके च रत्नमा॰।
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सुगन्ध¦ mfn. (-न्धः-न्धा-न्धं) Fragrant, sweet-smelling. n. (-न्धं)
1. Small [Page790-b+ 60] cummin seed.
2. A fragrant grass; also कुत्तृण।
3. The blue lotus.
4. Sandal. m. (-न्धः)
1. Fragrance, ordour.
2. Sulphur.
3. A sort of Morinda.
4. A trader, a dealer. f. (-न्धा)
1. The ichneumon plant.
2. Zedoary, (Curcuma zerumbet.)
3. A fragrant grass.
4. A sort of lime.
5. Holy basil, (Ocymum sanctum.)
6. Jasmine, (of vari- ous sorts.) E. सु good, and गन्ध smell.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सुगन्ध/ सु--गन्ध m. a fragrant smell , fragrance R.
सुगन्ध/ सु--गन्ध m. a perfume Ya1jn5. VarBr2. etc.
सुगन्ध/ सु--गन्ध mf( आ)n. fragrant MBh. etc.
सुगन्ध/ सु--गन्ध m. sulphur L.
सुगन्ध/ सु--गन्ध m. the chick-pea ib.
सुगन्ध/ सु--गन्ध m. Andropogon Schoenanthus ib.
सुगन्ध/ सु--गन्ध m. marjoram ib.
सुगन्ध/ सु--गन्ध m. a red-blossomed Moringa ib.
सुगन्ध/ सु--गन्ध m. = तुम्बुरुib.
सुगन्ध/ सु--गन्ध m. a fragrant ointment (made of various substances) L.
सुगन्ध/ सु--गन्ध m. N. of a mountain Gol.
सुगन्ध/ सु--गन्ध m. a trader , dealer MW.
सुगन्ध/ सु--गन्ध n. small cumin seed L.
सुगन्ध/ सु--गन्ध n. the blue lotus ib.
सुगन्ध/ सु--गन्ध n. sandal ib.
सुगन्ध/ सु--गन्ध n. the ग्रन्थि-पर्णplant ib.
सुगन्ध/ सु--गन्ध n. = कत्-तृणib.
सुगन्ध/ सु--गन्ध n. = पत्त्रा-ङ्गib.
सुगन्ध/ सु--गन्ध n. = गन्ध-तृणib.
सुगन्ध/ सु--गन्ध n. civet ib.
सुगन्ध/ सु--गन्ध n. N. of a तीर्थMBh.
Purana index
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
--a son of देवजनी and an यक्ष. Br. III. 7. १३०.
Purana Encyclopedia
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
SUGANDHA : A giant. It is stated in Padma Purāṇa, Sṛṣṭi Khaṇḍa, Chapter 75, that this giant was one of the seven, who were killed by Agni (Fire) in the battle between Hiraṇyākṣa and the gods.
_______________________________
*9th word in right half of page 755 (+offset) in original book.