कमठः
आम्गलम्[सम्पाद्यताम्]
नाम[सम्पाद्यताम्]
- उरगविभागीयः जीविवर्गः. शास्त्रीय वर्गः- Testudinidae
अनुबादः[सम्पाद्यताम्]
यन्त्रोपारोपितकोशांशः[सम्पाद्यताम्]
कल्पद्रुमः[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कमठः पुं, (के जले मठति वसतीति । क + मठ वासे + पचाद्यच् ।) कच्छपः । इत्यमरः । १ । १० । २१ ॥ (यथा महानाटके । “कमठपृष्ठकठोरमिदं धनु- र्मधुरमूर्त्तिरसौ रघुनन्दनः” ॥ मकठात्कामठं मांसं रामठेन समन्वितम् । यदि सर्पिःसमायुक्तं का सुधा वसुधातले” ॥ इत्युद्भटः ॥ * ॥ गुणादयोऽस्य कच्छपशब्दे ज्ञातव्याः ॥ भगवद्विष्णोर्द्वितीयावतारः । यथा हटयोगदीपिकायाम् । १ । १० । “अशेषतापतप्तानां समाश्रयमठो हठः । अशेषयोगयुक्तानामाधारकमठो हटः” ॥) वंशः । इति शब्दरत्नावली ॥ दैत्यविशेषः । मुनि- भाजनम् । इति हेमचन्द्रः ॥ शल्लकी इति धरणी ॥ (नृपविशेषः । यथा महाभारते । २ । ४ । २२ । “कक्षसेनः क्षितिपतिः क्षेमकश्चापराजितः । काम्बोजराजः कमठः कम्पनश्च महाबलः” ॥)
Apte[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कमठः [kamaṭhḥ], [Uṇ.1.1]
A tortoise; संप्राप्तः कमठः स चापि नियतं नष्टस्तवादेशतः Pt.2.192.
A bamboo
A water-jar. -ठी A female tortoise or a small tortoise.-Comp. -पतिः a king of tortoises.