जरितृ
निर्वचनम्- जरिता (स्तुतिकर्ता) गृ गरिता जरिता।- यास्क: १.३
जृ इति धातु: पाणिनीयधातुपाठे अस्ति तथापि तस्यार्थ: स्तुति: इति न भवति।अत: तस्य आधारेण निर्वचनं न शक्यम्।तत: उच्चारसाधर्म्यात् गृ इति धातु: स्वीकृत:।
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
जरितृ¦ त्रि॰ जॄ--तृच्।
“स्तोतरि निघण्टुः
“इमा ब्रह्माणिजरिता वो अर्च्चत्” ऋ॰
१ ।
१६
५ ।
१४
“अभीषु णः सखी-नामविता जरितॄणाम्”
४ ।
३१ ।
२ जीर्णे च स्त्रियां ङीप्।
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
जरितृ m. an invoker , praiser RV. AV. v , 11 , 8 ; xx , 135 , 1 f. A1s3vS3r. viii , 3
जरितृ m. N. of the author of RV. x , 142 , 1 f. (with the patr. शार्ङ्ग; See. त).
Vedic Index of Names and Subjects
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
1. Jaritṛ is the regular term in the Rigveda,[१] and occasionally later,[२] for a singer of hymns of praise or worshipper.
2. Jaritṛ. According to Sieg,[३] mention is made in one hymn of the Rigveda[४] of Jaritṛ, one of the Śārṅgas. That hymn he seeks to bring into connexion with the epic[५] tradition of the Ṛṣi Mandapāla, who wedded Jaritā, a female Śārṅga bird--apparently a hen sparrow (caṭakā)--and had four sons. These being abandoned by him and exposed to the danger of being consumed by a forest fire, prayed to Agni with the hymn Rigveda x. 142. This interpretation is very doubtful, though Sāyaṇa[६] appears to have adopted it.