पृत्
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
पृत्¦ स्त्री पृ--पालने क्विप्। सेनायाम् ऋ॰
२ ।
२७ ।
१५ ।
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
पृत्¦ f. An army. This word has no form, for the first five cases; accord- ing to some it is an optional substitute for the next.
Apte
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
पृत् [pṛt], f. An army. (This word has no forms for the first five inflections and is optionally substituted for पृतना after acc. dual).
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
पृत् f. (only in loc. pl. पृत्सु, in one place [ i , 129 , 4 ] पृत्सुषुRV. ; but according to Vop. also in other cases , viz. पृतस्, पृता, पृद्भ्याम्)battle , contest , strife.
Vedic Index of Names and Subjects
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
Pṛt[१] and Pṛtanā[२] denote, in the Rigveda and later, ‘contest,’ whether in arms or in the chariot race. Pṛtanā has also the concrete sense of ‘army’ in some passages;[३] in the Epic system[४] it denotes a definite body of men, elephants, chariots, and horses. Pṛtanājya[५] has only the sense of ‘combat.’
- ↑ Only in the locative, Rv. ii. 27, 15;
26, 1;
iii. 49, 3;
vi. 20, 1, etc.;
pṛtsuṣn, i. 129, 4 (with double case-ending). - ↑ Rv. i. 85, 8;
91, 21;
119, 10;
152. 7;
ii. 40, 5;
iii. 24, 1;
vi. 41, 5;
x. 29, 8;
Vājasaneyi Saṃhitā, xi. 76;
Kauṣītaki Brāhmaṇa, xv. 3;
Taittirīya Brāhmaṇa, iii. 1, 1, 6;
2, 6, etc. - ↑ Rv. vii. 20, 3;
viii. 36, 1;
37, 2;
Av. vi. 97, 1;
viii. 5, 8;
Nirukta, ix. 24;
perhaps also as neuter in Taittirīya Brāhmaṇa, ii. 4, 7, 5. - ↑ Mahābhārata, i. 291.
- ↑ Rv. iii. 8, 10;
37, 7;
vii. 99, 4;
viii. 12, 25;
ix. 102, 9;
Taittirīya Saṃhitā, iii. 4, 4, 1.