सूर्मि
यन्त्रोपारोपितकोशांशः[सम्पाद्यताम्]
Apte[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सूर्मिः [sūrmiḥ] र्मी [rmī], र्मी f.
An iron or metallic image; सूर्मी ज्वलन्तीं वाश्लिष्येन्मृत्युना स विशुध्यति Ms.11.13.
The pillar of a house.
Radiance, lustre.
A flame.
Monier-Williams[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सूर्मि f. or सूर्मी(rather fr. सृthan fr. सु+ ऊर्मि; also written शूर्मिand शूर्मी)a pipe for conveying water RV. S3Br.
सूर्मि f. a kind of tube serving as a candlestick RV. TS. Ka1t2h.
सूर्मि f. a metal image W.
सूर्मि f. a hollow metal column made red-hot for burning criminals ( esp. adulterers) to death Gaut. Mn. etc.
Vedic Index of Names and Subjects[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
Sūrmi denotes in the Rigveda[१] and later,[२] according to the St. Petersburg Dictionary, a kind of ‘tube’ serving as a lamp. In one passage of the Rigveda[३] it means a ‘pipe’ for conveying water. Cf. Avata.
- ↑ vii. 1, 3.
- ↑ Taittirīya Saṃhitā, i. 5, 7, 6;
v. 4, 7, 3;
Kāṭhaka Saṃhitā, xxi. 9, where it is described as karṇakāvatī, rendered by Roth as ‘provided with a handle.’ - ↑ viii. 69, 12. Sūrmya in Taittirīya Saṃhitā, iv. 5, 9, 2, may mean ‘being in pipes or channels.’