अकस्मात्
सम्कृतम्
[सम्पाद्यताम्]अव्ययम्।
[सम्पाद्यताम्]समानार्थ् शब्दाः
[सम्पाद्यताम्]अनुवादाः
[सम्पाद्यताम्]- मलयाळम्-പെട്ടെന്ന് ഉടനെഅപ്രതീക്ഷിതമായി
- आम्गलम्-suddenly,
- बङ्गाळि-[[হঠাত্ (bn) (होतात्)
- हिन्दी-अचानक्ऎकाऎक्
- फ़्रॆन्च्-soudainemen
- रूसीय्-вдруг (व्द्रूग्)внезапно (व्निसाप्नो)
- जेर्मन्-plötzlich
- स्पानिष्- de repente, repentinamente
- तमिल्-
- पोलिष्-, nagle
- अऱबिक् فجأةً (फ़ज् आतान)
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अकस्मात्, व्य, अतर्कितं । हठात् १ । तत्पर्य्यायः । सहसा २ सद्यः ३ सपदि ४ तत्क्षणे ५ एक- पदे ६ । इति हेमचन्द्रः ॥ नञ्समस्तकिम्शब्दस्य पञ्चम्यन्तप्रयोगोऽयं । इति केचित् ॥
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अकस्मात्¦ अव्य॰ न कस्मात् किञ्चित्कारणाधीनत्वं यत्रअलुक् स॰। कारणानधीने अतर्कितोपनते।
“कथमय-मकस्माद्गगनचारिणामाकाशे करुणध्वनिः श्रूयते” इतिनाटकम्
“सामान्यलक्षणा कस्मादकस्मात् परिलुप्यते” इतिपक्षधरः।
“अकस्मात् नगरोपान्ते कथं धूमायते चितेति” हास्या॰। पा॰ चार्वादिगणे तथा पाठाच्च न पञ्चम्या लुक्[Page0039-b+ 38] तेन आपतितभवाद्यर्थे ठञि टिलोपे आकस्मिक इति।
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अकस्मात्¦ ind.
1. Immediately, instantly, presently.
2. Without a cause, without a wherefore. E. अ neg. कस्मात् from what.
Apte
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अकस्मात् [akasmāt], ind. [न कस्मात् किंचित्कारणाधीनत्वं यत्र, अलुक् स.]
Accidentally, suddenly, unexpectedly, all of a sudden; अकस्मादागन्तुना सह विश्वासो न युक्तः H.1; coming by chance, an accidental visitor.
Without cause or ground, causelessly, in vain; नाकस्माच्छाण्डिलीमाता विक्रीणाति तिलैस्ति- लान् Pt.2.65; न ह्यकस्मात् प्रशंसा स्यात् । MS.5.3,42; अकस्मादेव भर्तृद्वेप्यतां गतासि Dk.135; नाकस्मादप्रियं वदेत् Y.1.132; अथ तु रिंपुरकस्माद् द्वेष्टि न: पुत्रभाण्डे Mv.2.44; कथं त्वां त्यजेदकस्मात्पति- रार्यवृत्त: R.14.55,73.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अकस्मात्/ अ-कस्मात् ind. without a why or a wherefore , accidentally , suddenly.