भित्ति
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
भित्तिः, स्त्री, (भिद्यते इति । भिद् + क्तिन् ।) गृहादेर्मृदिष्टकादिमयी वृतिः । का~थ इति भित् इति च ख्याता । तत्पर्य्यायः । कूड्यम् २ । इत्य- मरः । २ । २ । ४ ॥ भित्तिका ३ कुड्यम् ४ कुड्यकम् ५ । इति शब्दरत्नावली ॥ (यथा, विश्वकर्म्मप्रकाशे । पञ्चमाध्याये । “मानेनानेन विस्तारो भित्तीनान्तु विधीयते । पादे पञ्चगुणं कृत्वा भित्तीनामुच्छ्रयो भवेत् ॥”) प्रभेदः । सम्बिभागः । अवकाशः । इति विश्वः । प्रदेशः । इति शब्दरत्नावली ॥ (यथा, रघौ । ५ । ४३ । “अथोपरिष्टाद् भ्रमरैर्भ्रमद्भिः प्राक् सूचितान्तःसलिलप्रवेशः । निर्धौतदानामलगण्डभित्तिः र्वन्यः सरित्तो गज उन्ममज्ज ॥”)
अमरकोशः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
भित्ति स्त्री।
भित्तिः
समानार्थक:भित्ति,कुड्य,कपिशीर्ष
2।2।4।1।1
भित्तिः स्त्री कुड्यमेडूकं यदन्तर्न्यस्तकीकसम्. गृहं गेहोदवसितं वेश्म सद्म निकेतनम्.।
: कूपमुखे_इष्टकादिभिर्बद्धः, परिखोद्धृतमृत्तिकाकूटः, कण्टकादिवेष्टनम्, अस्थ्यादिमयभित्तिः
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, अचलनिर्जीवः, स्थानम्, मानवनिर्मितिः
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
भित्ति¦ स्त्री भिद--क्तिन
१ गृहादेः कुड्ये (देयास)
२ प्रभेदेशब्दरत्ना॰।
३ अवकाशे
४ संविसागे विश्वः। स्वार्थेक। तत्रार्थे सज्ञायां कन्। पल्ल्यां हेमच॰।
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
भित्ति¦ f. (-त्तिः)
1. A wall of earth or masonry.
2. A thing broken or divided.
3. A place, a part.
4. Opportunity, occasion.
5. An asylum.
6. Breaking, tearing, dividing.
7. A flaw, a defect.
8. A rent, a fissure.
9. A fragment, a bit, a broken piece or part.
10. A mat. E. भिद् to divide, to break, to tear, &c. aff. क्तिन् |
Apte
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
भित्ति [bhitti], f. [भिद्-क्तिन्]
Breaking, splitting; dividing.
A wall, partition; समया सौधभित्तिम् Dk.; Śi.4.67. fort-wall; इष्टकोपलमृद्भित्तिप्राकारं पारिघं स्मृतम् Śukra.4.849.
(Hence) Any place, spot or ground (आश्रय) to work anything upon; चित्रकर्मरचना भित्तिं विना वर्तते Mu. 2.4.
A fragment, bit, piece, portion.
Anything broken.
A rent, fissure.
A mat (made of split reeds).
A flaw, defect.
An opportunity.
A wall-like surface; कपोलभित्ति, गण्डभित्ति &c.; सिंहः शिशुरपि निपतति मदमलिनकपोलभित्तिषु गजेषु Bh.1.38. -Comp. -खातनः a rat. -चौरः a house-breaker.
पातनः a kind of rat.
a rat.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
भित्ति f. breaking , splitting Ka1t2h.
भित्ति f. a mat (made of split reeds) S3Br.
भित्ति f. a wall (of earth or masonry) , partition , panel MaitrUp. Inscr. etc.
भित्ति f. ( ifc. with parts of the body) a wall-like surface(See. कपोल-, गण्ड-भ्)
भित्ति f. a fragment , bit , portion L.
भित्ति f. a place , spot Mudr.
भित्ति f. a rent , fissure L.
भित्ति f. a flaw , deficiency W.
भित्ति f. an opportunity , occasion L.
Vedic Index of Names and Subjects
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
Bhitti in the Śatapatha Brāhmaṇa[१] denotes a mat made of split reeds.