शूद्रा
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
शूद्रा, स्त्री, (शूद्रस्य जातिः । शूद्र + “शूद्रा चामहत्पूर्व्वा जातिः ।” इति टाप् ।) शूद्र- जातिस्त्री । इत्यमरः ॥ (यथा, मनुः । ३ । १३ शूद्रैव भार्य्या शूद्रस्य सा च स्वा च विशः स्मृते ॥”)
अमरकोशः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
शूद्रा स्त्री।
शूद्रजातीया
समानार्थक:शूद्रा
2।6।13।1।2
शूद्री शूद्रस्य भार्या स्याच्छूद्रा तज्जातिरेव च। आभीरी तु महाशूद्री जातिपुंयोगयोः समा॥
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, चलसजीवः, मनुष्यः
Apte
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
शूद्रा [śūdrā], A woman of the Śūdra tribe. -Comp. -भार्यः one who has a Śūdra woman for his wife. -वेदनम् marrying a Śūdra woman. -वेदिन् a. marrying a Śūdra woman; शूद्रावेदी पतति Ms.3.16. -सुतः the son of a Śūdra woman (the father being of any caste); Ms.9. 151,153.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
शूद्रा f. a woman of the fourth class or caste AV. etc.
शूद्रा f. N. of a daughter of रौद्राश्वHariv.
Purana index
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
(I)--(प्रभाकर, s.v.); a daughter of भद्राश्व and घ्२ऋताची; one of the ten wives of Atri. Br. III. 8. ७५; वा. ७०. ६८.
(II)--one of the ten daughters of रौद्राश्व. वा. ९९. १२५.
Vedic Index of Names and Subjects
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
Śūdrā denoted a Śūdra woman in the Atharvaveda[१] and later.[२]
- ↑ v. 22. 7 (= Dāsī, v. 22, 6).
- ↑ Taittirīya Saṃhitā, vii. 4, 19, 3;
Kāṭhaka Saṃhitā, Aśvamedha, iv. 8;
Maitrāyaṇī Saṃhitā, iii. 13, 1;
Vājasaneyi Saṃhitā, xxiii. 30, etc.;
śūdrāputra, ‘son of a Śūdra woman,’ Pañcaviṃśa Brāhmaṇa, xiv. 6, 6.