भैषज्य
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
भैषज्यम्, क्ली, (भेषजमेवेति । भेषज + “अनन्ता- वसथेतिहभेषजाञ् ञ्यः ।” ५ । ४ । २३ । इति ञ्यः ।) औषधम् । इत्यमरः । २ । ६ । ५० ॥ (अस्य पर्य्यायो यथा, -- “भैषज्यं भेषजञ्चायुर्द्रव्यमगदमौषधम् ॥” इति वैद्यकरत्नमालायाम् ॥ “तदेव युक्तं भैषज्यं यदारोग्याय कल्पते ।” इति चरके सूत्रस्थाने द्वितीयेऽध्याये ॥)
अमरकोशः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
भैषज्य नपुं।
औषधम्
समानार्थक:भेषज,औषध,भैषज्य,अगद,जायु,पटु
2।6।50।2।3
अनामयं स्यादारोग्यं चिकित्सा रुक्प्रतिक्रिया। भेषजौषधभैषज्यान्यगदो जायुरित्यपि॥
: वेणुजन्यौषधिविशेषः, शुण्ठीपिप्पलिमरीचिकानां_समाहारः, हरीतक्यामलकविभीतक्यां_समाहारः
पदार्थ-विभागः : पक्वम्
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
भैषज्य¦ न॰ भिषजः कर्म भेषज--स्वार्थे वा ष्यञ्।
१ औषपे भिष-जोऽपत्यं गर्गा॰ यञ्।
२ भिषजोऽपत्ये पुंस्त्री॰।
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
भैषज्य¦ n. (-ज्यं) A drug, a medicament. E. भेषज, ष्यञ् aff.
Apte
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
भैषज्यम् [bhaiṣajyam], [भिषजः कर्म, भेषज-स्वार्थे वा ष्यञ्]
Administering medicines, medical treatment.
A medicament, medicine, drug; सर्वस्नेहधान्यक्षारलवणभैषज्य ......... Kau. A. 2.4.22.
Healing power, curativeness.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
भैषज्य m. patr. fr. भिषज्, or भिषजg. गर्गा-दि( Ka1s3. )
भैषज्य n. curativeness , healing efficacy VS.
भैषज्य n. a partic. ceremony performed as a remedy for sickness Kaus3.
भैषज्य n. any remedy , drug or medicine (" against " gen. ) S3Br. Sus3r.
भैषज्य n. the administering of medicines etc. MW.
Vedic Index of Names and Subjects
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
Bhaiṣajya in the Śatapatha Brāhmaṇa (xii, 7. 1, 12) and the Nirukta (x. 7. 25) denotes ‘healing remedy’ or ‘medicine,’ like Bheṣaja.
==Foot Notes==