अनन्ता
सम्स्कृतम्
[सम्पाद्यताम्]नामम्
[सम्पाद्यताम्]| एकवचनम् | द्विवचनम् | बहुवचनम् | |
|---|---|---|---|
| प्रथमा विभक्तिः | अनन्ता | अनन्ते | अनन्ताः |
| सम्बोधनप्रथमा | अनन्ते | अनन्ते | अनन्ताः |
| द्वितीया विभक्तिः | अनन्ताम् | अनन्ते | अनन्ताः |
| तृतीया विभक्तिः | अनन्तया | अनन्ताभ्याम् | अनन्ताभिः |
| चतुर्थी विभक्तिः | अनन्तायै | अनन्ताभ्याम् | अनन्ताभ्यः |
| पञ्चमी विभक्तिः | अनन्तायाः | अनन्ताभ्याम् | अनन्ताभ्यः |
| षष्ठी विभक्तिः | अनन्तायाः | अनन्तयोः | अनन्तानाम् |
| सप्तमी विभक्तिः | अनन्तायाम् | अनन्तयोः | अनन्तासु |
धरा - आकारन्तः स्त्रीलङ्गम् ।
- क्ष्मा
- रत्नगर्भा
- रसा
- वसुधा,
- गोत्रा,
- इला,
- भूतधात्री,
- सागराम्बरा,
- स्थिरा
- वसुन्धरा
- विपुला
- क्षमा,
- अचला
- विश्वम्भरा,
- ज्या
- सर्वंसहा
- उर्वी,
- क्षोणी,
- पृथ्वी,
- क्षितिः
- मही
- धात्री,
- कुम्भिनी,
- भूमिः,
- मेदिनी,
- गह्वरी
- धरणी,
- काश्यपी,
- वसुमती,
- धरित्री
- जगती
- पृथिवी
- अवनिः
- कुः ।
- गौः
अनुवादाः
[सम्पाद्यताम्]- कन्नडा-ಭೂಮಿ
- मलयाळम्-ഭൂമി, ധരാ
- आम्गलम्-earth
- हिन्दि- : धरती
- फ़्रन्च्- terre
- जेर्मन्-Erde स्त्री, Land नपुम् ]]
- स्पानिष्-: tierra स्त्री, sueloपु
- ऱूसीय-земля (सेम्ल्जा)स्त्री,почва (पोस्वा)स्री]] (गोलोद्)
- तेलुगू- మట్టి (मट्टि)
- अऱबिक्-تربة) (तूर्बा)स्त्री
- पोलिश्:ziemiaस्त्री
दुर्वा इत्यर्थे
[सम्पाद्यताम्]यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अनन्ता, स्त्री, (नास्ति अन्तो यस्याः सा ।) पार्व्वती । पृथिवी । अग्निशिखावृक्षः । श्यामालता । दूर्व्वा । पिप्प्यली । दुरालभा । हरीतकी । आमलकी । गुडुची । इति मेदिनी ॥ यवासः । श्वेतदूर्व्वा । नीलदूर्व्वा । अग्निमन्थवृक्षः । इति राजनिर्घण्टः ॥ अनन्तमूलं । तत्पर्य्यायः । गोपवल्ली २ काराला ३ सुगन्धा ४ भद्रवल्लिका ५ भद्रा ६ नागजिह्वा ७ । इति रत्नमाला ॥ गोपी ८ श्यामा ९ शारिवा १० उत्पलशारिवा ११ । इत्यमरः ॥ गोप्यादि- पञ्चश्यामलतायां नागजिह्वायां इति केचित् । गोप्यादित्रयं श्यामलतायां अनन्तोत्पलशारिवेति द्वयं अनन्तमूले इति केचित् । इति तट्टीकायां भरतः ॥ तस्या गुणाः । मलबन्धकारित्वं । रक्त- पित्तनाशित्वं । शीतलत्वञ्च । इति राजबल्लभः ॥
अमरकोशः
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अनन्ता स्त्री।
भूमिः
समानार्थक:भू,भूमि,अचला,अनन्ता,रसा,विश्वम्भरा,स्थिरा,धरा,धरित्री,धरणि,क्षोणि,ज्या,काश्यपी,क्षिति,सर्वंसहा,वसुमती,वसुधा,उर्वी,वसुन्धरा,गोत्रा,कु,पृथिवी,पृथ्वी,क्ष्मा,अवनि,मेदिनी,मही,विपुला,गह्वरी,धात्री,गो,इला,कुम्भिनी,क्षमा,भूतधात्री,रत्नगर्भा,जगती,सागराम्बरा,इडा,भूत,इरा,रोदस्,रोदसी
2।1।2।1।4
भूर्भूमिरचलानन्ता रसा विश्वम्भरा स्थिरा। धरा धरित्री धरणिः क्षोणिर्ज्या काश्यपी क्षितिः॥
अवयव : भूरन्ध्रम्,मृद्
: अतिनिम्नप्रदेशः, कुमुदयुक्तदेशः, सर्वसस्याढ्यभूमिः, निर्जलदेशः, हलाद्यकृष्टभूमिः, शरावत्याः_अवधेः_प्राग्दक्षिणदेशः, शरावत्याः_अवधेः_पश्चिमोत्तरदेशः, भारतस्य_पश्चिमसीमाप्रदेशः, भारतभूमेः_मध्यदेशः, विन्ध्यहिमाद्रिमध्यदेशः, नडाधिकदेशः, कुमुदबहुलदेशः, बहुवेदसदेशः, बालतृणबहुलदेशः, सपङ्कदेशः, जलाधिकदेशः, अश्मप्रायमृदधिकदेशः, वालुकाबहुलदेशः, सिकतायुक्तदेशः, नद्यम्बुभिः_सम्पन्नदेशः, वृष्ट्यम्बुभिः_सम्पन्नदेशः, स्वधर्मपरराजयुक्तदेशः, सामान्यराजयुक्तदेशः, नद्यादिसमीपभूमिः, पाषाणादिनिबद्धा_भूः, गृहरचनापरिच्छिन्नदेशः, गृहरचनावच्छिन्नवास्तुभूमिः, ग्रामादिसमीपदेशः, पर्वतः, मेखलाख्यपर्वतमध्यभागः, पर्वतसमभूभागः, अद्रेरधस्थोर्ध्वासन्नभूमिः, यागार्थं_संस्कृतभूमिः, स्वभूमिः, पर्वतादयः, विजनः, अश्वेन_दिनैकाक्रमणदेशः, भयङ्करयुद्धभूमिः, प्रेतभूमिः, यज्ञे_स्तावकद्विजावस्थानभूमिः, ऊषरदेशः, देशः, जन्मभूमिः
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी
अनन्ता स्त्री।
धन्वयासः
समानार्थक:यास,यवास,दुःस्पर्श,धन्वयास,कुनाशक,रोदनी,कच्छु,अनन्ता,समुद्रान्ता,दुरालभा
2।4।92।1।3
रोदनी कच्छुरानन्ता समुद्रान्ता दुरालभा। पृश्निपर्णी पृथक्पर्णी चित्रपर्ण्यङ्घ्रिवल्लिका॥
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, अचलसजीवः, लता
अनन्ता स्त्री।
शारिवा
समानार्थक:गोपी,श्यामा,शारिवा,अनन्ता,उत्पलशारिवा
2।4।112।1।4
गोपी श्यामा शारिवा स्यादनन्तोत्पलशारिवा। योग्यमृद्धिः सिद्धिलक्ष्म्यौ वृद्धेरप्याह्वया इमे॥
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, अचलसजीवः, लता
अनन्ता स्त्री।
अग्निशिखा
समानार्थक:विशल्या,अग्निशिखा,अनन्ता,फलिनी,शक्रपुष्पिका
2।4।136।2।3
शाकाख्यं पत्रपुष्पादि तण्डुलीयोऽल्पमारिषः। विशल्याग्निशिखानन्ता फलिनी शक्रपुष्पिका॥
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, अचलसजीवः, लता
अनन्ता स्त्री।
दूर्वा
समानार्थक:दूर्वा,शतपर्विका,सहस्रवीर्या,भार्गवी,रुहा,अनन्ता
2।4।158।2।4
वास्तुकं शाकभेदाः स्युर्दूर्वा तु शतपर्विका। सहस्रवीर्याभार्गव्यौ रुहानन्ताथ सा सिता॥
: शुक्लदूर्वा
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, अचलसजीवः, तृणम्
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अनन्ता¦ स्त्री नास्ति अन्तोऽस्याः ब॰। विशल्यायामोषधौ(अनन्तमूल) इति ख्याते मूलभेदे, पावत्याम्, पृथिव्याम्,दुरालभायां, दूर्वायां, हरितक्यां, आमलक्याम्, गुडूच्याम्,अग्निमन्थवृक्षे, अग्निशिखावृक्षे, श्यामलतायाम्, पिपपल्यां,नीलदूर्वायाम्, श्वेतदूर्वायां, शारिवोषधौ च।
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अनन्ता/ अन्-अन्ता f. the earth
Purana index
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
--the wife of स्वायम्भुव Manu. M. 4. ३३.
Purana Encyclopedia
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
ANANTĀ : Wife of Janamejaya, son of King Pūru.
_______________________________
*6th word in left half of page 35 (+offset) in original book.